Arama
Çırpınırdın Karadeniz şiiri nasıl yazıldı?
İki devletin sevinç, keder, savaş ve barışta beraber olduğunu gösteren en güzel örneklerden biriydi Çırpınırdın Karadeniz şiiri. Ahmet Cevat'ın kaleme aldığı bu mısralar, yıllardır dillerden düşmeyerek aynı umudu ve sevgiyi insanların gönlüne nakşetti. Peki, Ahmet Cevat kimdir? Çırpınırdın Karadeniz şiiri nasıl yazıldı?
📌 Ahmet Cevat, Anadolu ve Azerbaycan'daki yoksullara yardım eden "Müslüman Cemiyet-i Hayriyesi"ne üyesi olarak Batum'a gönderildi ve burada yetim çocukları sokaklardan toplayarak Bakü ve Tiflis'teki zengin ailelere evlatlık verdi.
▶ 1915'te Azerbaycan'dan işgal altındaki Batum, Kars, Ardahan, Sarıkamış, Trabzon ve Erzurum'daki Türklere ve Rus ordusuna esir düşen Osmanlı askerlerine yardım götüren heyette yer aldı. Ahmet Cevat bu bölgelerdeki gazilerin listesini oluşturarak maddi yardım dağıttı. Gördüğü herkesi Anadolu için yardıma çağırdı.
▶Yaralılara merhem oldu, esir düşenlerin ihtiyaçlarını karşıladı.
▶"Acara Mektupları", "Acara'da Dil", "Lazlara Kömek", "Suhum Yolundan", "Rize ve Trabzon Felaketzedeleri", "Batum Müslüman Birlik Cemiyetinden", "Gürcü Matbuatı ve Acara" makaleleriyle de buradaki gözlemlerini kaleme aldı.
▶ 1916'da ilk şiir kitabı Koşma'yı Bakü'de yayınladı. Onun kahramanlık şiirleri Osmanlı ordusunda efsaneleşti. Ziya Gökalp, 1918'de Yeni Mecmua'da kitapla ilgili şunları yazdı:
"Ruslarla savaştığımız sırada Kafkasya'da intişar eden bir şiir mecmuası elimize geçti. Koşma isimli bu kitabın nazımı Ahmet Cevat isminde bir Türk'tür. Bu milliyetperver şairin bütün şiirleri, Osmanlı Türklerine, ana vatana, orduya ithaf edilmiştir."
📌 Lenin, Azerbaycan topraklarının Bolşevikleştirilmesi emri üzerine Rus askerler ve Ermeni çeteler soykırım yaparak 40 bin kişiyi katletti.
▶ Bolşevik ve Ermenilerin yaptığı katliam korkunç boyutlara ulaşınca Osmanlı, Azerbaycan Türklerinin yardımına koştu. Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu Azerbaycan'a geldi. Turan'dan Bakü'ye doğru ilerledikçe Ahmet Cevat, kalemiyle de orduyu destekledi; Bismillah, Ey Asker gibi şiirler yazdı.
📌 15 Eylül 1918'de Kafkas İslam Ordusu ülkeyi Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtardı ve insanların sevinç gözyaşları içerisinde Bakü'ye girdi. Ahmet Cevat, şehre muzaffer olarak giren Kafkas İslam Ordusu'nu karşılayanlar arasında yer aldı.
Ahmet Cevat, o gün insanların yaşadığı sevinci "Ey Asker" şiirinde dile getirdi.
Ey şanlı ülkenin şanlı ordusu
Unutma Kafkas'a geldiğin günü
Gelirken kovmaya Turan'dan Rus'u
Ayağını Karadeniz öptü mü?
İlk atarken eski burca adımı
Kars Kalesi selam topu attı mı?
Sen yaparken orada zafer şenliği
Mağlup düşman kaşlarını çattı mı?
▶ Çırpınırdın Karadeniz şiiri de Kafkas İslam Ordusu'nun Azerbaycan'a gönderildiği dönemde bestelendi. Kurulan Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nde milletvekilliği yaptı ve milli marşı yazdı. İstanbul'un işgalinde duyduğu teessürü dile getirdiği Dalga isimli ikinci kitabı kısa zamanda Azerbaycan sınırlarını aştı.