Arama
Cumhuriyet dönemi mimarisi
Günlük yaşamda kimi zaman çevremizde olup da farkında olmadığımız, kimi zaman ise farkına varıp hayran kaldığımız mimari tasarımlar bize çok şey anlatır. Bir ülkenin tarihi, siyaseti, kültürü bu yapılarda saklıdır. İstanbul'un en görkemli yapılarının mimarı Vedad Tek, Cumhuriyet dönemi mimarisini şekillendiren bambaşka bir şehir silüeti bıraktı. Osmanlı döneminin son mimarlarından Vedad Tek, modern ile kültürel mimariyi harmanladığı eserlere imzasını attı...
İkinci Abdülhamid döneminde saray tarafından verilen birçok mimarlık görevini yerine getirdi; Sultan Mehmed Reşad döneminde Sermimar-ı Hassa (Saray Başmimarı) olarak görev aldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında ise, Harbiye Nezareti Başmimarlığı'na atandı.
Türkiye'nin formel eğitim gören, bugünün meslek anlayışı içinde mimarlık tasarımı ve uygulaması yapan ilk Türk mimarı olarak tanınır.
1942 yılında ölen bu önemli mimarın kabri Edirnekapı Şehitliği'ndedir.
POSTA VE TELGRAF NEZARETİ (BÜYÜK POSTANE)
Vedad Tek'in en önemli eserlerinden biri olan ve 1909 tarihinde tamamlanan yapı Türkiye'nin en büyük postane binasıdır. Sirkeci'de yer alan bina halen PTT Avrupa Yakası başmüdürlüğü binası olarak kullanılıyor.
DEFTER-İ HAKANİ (TAPU VE KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ)
Mimar Vedad, yapılarında Paris'te aldığı klasik normlardaki eğitimin yanında, yerli Osmanlı motiflerini de kullanmıştır. Bunu yaparken de, Oryantalist bir çabaya girmemiş, yapıların her birinde klasik bir ağırbaşlılık yaklaşımını esas kılmıştır. Sultan Ahmet Meydanı'nda yer alan Tapu ve Kadastro Müdürlüğü, Osmanlı Dönemi'ndeki adıyla Defter-i Hakani Binası, bu üslubun en açık örneklerindendir.
Fotoğrafta Defter-i Hakani önündeki insanlar Girit'in Yunanistan'a bağlanmasını protesto ediyor.
TAYYARE ŞEHİTLERİ ABİDESİ
Bir şairi, bir ressamı, bir bestekârı, eğer eserini okumadınız, görmediniz, dinlemedinizse tanımamış olabilirsiniz. Fakat bir mimar için, bu endişe akla gelmez. Çünkü o, eserini hemen her an gözlerinizin önüne seren bahtiyar bir sanatkârdır. Eseri, günlük yaşamda gelip geçtiğiniz herhangi bir sokakta da, cadde üzerinde ve şehrin meydanında da karşınıza çıkabilir.
Mimar Vedad Bey'in özgül anlamıyla "anıt" olan tasarımı, Teyyare Şehitleri Abidesi, işte bunlardan biri. Türk Havacılık Tarihinin ilk şehitleri Fethi, Sadık ve Nuri Beyler için 1914 yılında yaptırılan bu eser, Fatih'te Saraçhanebaşı'nda bulunuyor.
ANKARA YILLARI…
Cumhuriyet'in ilk yıllarında Ankara'ya giden ilk mimar olur Vedad Tek. Vedad Tek, Ankara'da bulunduğu süre içerisinde, Çankaya'daki Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nün tasarımını da o gerçekleştirir.
İKİNCİ TBMM BİNASI (HALK FIRKASI MAHFELİ)
1924 ve 1960 yılları arasında TBMM'nin faaliyetlerini gerçekleştirdiği Meclis binası, 1923'te, Mimar Vedad tarafından, Cumhuriyet Halk Fırkası'nın toplantı yeri olarak tasarlanır ve inşa edilir. I. TBMM binası, yetersiz olması ve ihtiyacı karşılayamaması nedeniyle birtakım değişiklikler geçirmiş ve daha sonra II. TBMM olarak 1924 yılında hizmete girmiştir. Mustafa Kemal'in meclis çıkışı fotoğrafındaki binadır. Bina, 1981 yılında Cumhuriyet Müzesi'ne dönüştürüldü.