Arama

Devlet-i Aliyye-i Osmaniye’nin üstün başarı alameti "Nişanlar"

Devlet adına gösterilen üstün başarı ve yararlılıklardan ötürü hak eden kişileri onurlandırmak amacıyla verilen nişanların klasik dönemde pek yeri yoktu. Padişahlar bunun yerine derece derece hıl'at (hırka), çeleng ve kılıç verirlerdi ki bunlardan son ikisi ekseriya murassâ (mücevherli) olurdu. İkinci Mahmud, Tasvîr-i Hümâyûn nişanını ihdas etti, sonra kaldırıldı. Osmanlı'da ilk örneklerine III. Selim döneminde rastlanan nişanlar varlığını 120 sene sürdürdü.

Devlet-i Aliyye-i Osmaniye’nin üstün başarı alameti Nişanlar

Berat isminde özel bir belge ile verilen nişanlarda padişahın tuğrası, nişan sahibinin adı, görevi, rütbesi, nişanın derecesi ve nişanın verilme sebebi yazılmıştır. Ayrıca özel bir nizamnameye uygun olarak çıkarılan nişanların madalyaları ile birlikte nişanın nasıl ve kıyafetin neresine asılacağı açıklanmıştır. Murassa olan nişanlar padişah tarafından bizzat törenle takılırdı. Eğer nişanı hak eden kişi taşrada ise nişan ve beratı yüksek devlet memurlarından bir zat ile taşraya gönderilip, kasabanın en büyük mülkiye amiri tarafından resmi törenle takılırdı.

Tanzimat'tan sonra Osmanlı nişanlarının dereceleri –yukarıdan aşağıya- şu şekilde takarrür etti:

  • 3
  • 13
Hânedân-ı Âl-i Osman Nişânı
Hânedân-ı Âl-i Osman Nişânı

31.8.1893'te ihdas edildi. O tarihten sonra yaklaşık 50 kadar şahsa verilmiştir. Buluğ yaşına gelen her şehzade ve sultana verilirdi. Birkaç yabancı hükümdar ile bir iki görevliye (Hıdiv Abbâs Hilmi Paşa, Sadrazam Tevfik Paşa) de verilmiştir. Birçok ay yıldızlı bir kılade ile boyna asılan kırmızı zeminli mücevherli madalyondur.

Devlet-i Aliyye-i Osmaniye’nin üstün başarı alameti Nişanlar

Ertuğrul Nişanı

1908'de en yüksek nişan olarak ihdas edildi, fakat Meşrutiyet ilan edilince bu nişandan vazgeçildi.

  • 5
  • 13
Nişan-ı İftihar:
Nişan-ı İftihar:

İkinci Mahmud ihdas etti, sonradan şekli değiştirildi, eskisine atik nişan-ı iftihar dendi. Devlet adamlarına verilmiş en yüksek nişandır ve sadrazamlar dışında sayılı görevliye verilmiş, sadrazamların da hepsine verilmemiştir.

  • 6
  • 13
Nişan-ı İmtiyaz:
Nişan-ı İmtiyaz:

1878'de ihdas edildi. Sadrazamların çoğuna verildi, onlar dışında çok az kişiye takıldı.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN