Arama
Dünya sanatına damgasını vuran iki eser ve Osmanlı izleri
Osmanlı Devleti, tarih boyunca Avrupa ile daima etkileşimde bulunmuş; Avrupalı sanatkârların eserlerine ilham vermiştir. Batıdaki ülkeler, bir yandan Osmanlı'dan korkarken bir yandan da ona hayranlık beslemiş; krallar ise büyüklüğü karşısında imparatorluğu tehlike olarak görseler de pek çok konuda Osmanlıya öykünmeden edememişlerdir. Peki, dünya edebiyatının en ünlü oyun yazarlarından biri olan Moliere'in Kibarlık Budalası adlı eserinin Osmanlı ile ne ilgisi olduğunu biliyor musunuz? Ya da Mozart'ın "Saraydan Kız Kaçırma" adlı operasına konu olan sarayın Osmanlı'daki hangi saray olduğunu?
Osmanlı izleri taşıyan bir başka eser ise Mozart'ın "Saraydan Kız Kaçırma" adlı operası.
Wolfgang Amadeus Mozart'ın bestelediği bu opera eserinde, konuşma diliyle müzik dramı karışıktır; eserdeki olaylar konuşma ile geliştirilir. Müzik, gösteri şeklinde parçalardan oluşur.
Eser, Belmonte adlı bir İspanyol soylusunun, uşağı Pedrillo ile birlikte, sevgilisi olan Konstanze'yi ve onun İngiliz hizmetkârı Blonde'yi tutsak olarak bulundukları Selim Paşa'nın Akdeniz kıyılarındaki sarayından kaçırmayı konu alır.
1782 yılında Mozart, kariyerinin doruk noktalarından birini yaşamış ve ortaya koyduğu "Saraydan Kız Kaçırma" adlı eseri ile müthiş bir başarıya ulaşmıştır.
"Saraydan Kız Kaçırma" eserini ilk defa duyan Avusturya imparatoru II. Josef, Mozart huzuruna çıktığı zaman şikâyet olarak "Bu eser benim kulaklarıma çok ince gelmekte; çok sayıda nota bulunmakta" dediği ve Mozart'in ise "Bulunan nota sayısı, bu eser için gereken nota sayısı kadardır" yanıtını verdiği anlatılır.
Türk müziğine uygun olması için esere bas davul, zil, üçgen ve pikolo çalgıları eklense de eser klasik çağlara özgün bir orkestra için hazırlanmıştır.
Olay, Akdeniz kıyısında bir belirlenmemiş bir yerde Selim Paşa'nın yazlık köşkünde geçer. Mozart'ın yaşadığı bu devirde Osmanlı Paşalarının Balkanlarda, Akdeniz'in Mısır'dan Fas'a kadar uzanan güney kıyılarında ve İstanbul'da birçok yazlık köşkleri bulunduğu bilinir.
Operanın hazırlandığı yıllarda Avusturya, Osmanlı'nın mağlup olduğu II. Viyana Kuşatması'nın ilk yüzyılını kutlamaya hazırlık yapmaktaydı.
O sıralarda Avusturyalılar moda olarak Osmanlı Türklerinin yaşayışları ile yakından ilgilenmiş ve biraz daha yansız bilgiler kazanmışlardı.