Arama
Dünya Sistemleri Teorisi’ni geliştiren Immanuel Wallerstein’dan 15 alıntı
Tarihsel sosyoloji alanında yaptığı çalışmalarla ve küresel kapitalizm eleştirileriyle ön plana çıkan bir isim Immanuel Wallerstein. Dünya Sistemleri Teorisi'ni geliştirmiş, ülkemizde daha çok Modern Dünya Sistemi, Tarihsel Kapitalizm, Bildiğimiz Dünyanın Sonu, Liberalizmin Sonu gibi eserleriyle tanınmış; Arap dünyasında yaşananları 2000'li yıllarda öngörmüştü. Sosyal bilimciler üzerinde etkili olan üç sosyologdan biri olarak anılan ve 31 Ağustos 2019 tarihinde yaşamını yitiren Immanuel Wallerstein'ın tespitlerinden 15 alıntıyı derledik.
Yeniden düzenlemelerin üç̧ büyük sonucu vardır. Bunlardan biri kapitalist dünya sisteminin kendisini coğrafi bakımdan, sürekli olarak yeniden yapılandırmasıdır. Bununla birlikte, meta zincirlerinin yaklaşık her elli yılda bir önemli ölçüde yeniden yapılandırılmasına karşın, hiyerarşik olarak örgütlenmiş meta zincirleri sistemi alıkonmuştur.
Modern dünyayla ilişkili, gerçekten de bu dünyanın en önemli parçasını oluşturan bir fikir varsa o da ilerleme fikridir.
Kuşkusuz abartıyorum ama çok da değil. Kuşkusuz burjuvalar milliyetçi, hatta yurtseverdirler. Kuşkusuz her türlü etnik olaydan fayda sağlarlar. Ama... Daha çok işler yolundayken milliyetçidirler. 18. yüzyılda İspanyollara karşı bağımsızlık savaşı sürdürürken bir yandan da onlara silah satan Amsterdam burjuvalarını unutmayalım. Büyük, gerçekten de büyük kapitalistlerin, gerileme dönemlerinde sermayelerini ülkelerinden, nasıl hiç tereddüt etmeden çektiklerini unutmayalım.
Devrimler hiçbir zaman taraftarlarının umdukları yolu ya da karşıtlarının korktukları yolu izlemediler.
Kapitalizm kâr amacıyla pazarda satış yapan üretici bireyler ya da firmaların varlığından ibaret değildir. Bu türden kişiler ya da firmalar dünyanın her yanında binlerce yıldır zaten vardı. Ücret için çalışan insanların varlığı da bir tanımlama için yeterli değildir. Kapitalist bir sistemde olduğumuzu, ancak sistem sermayenin sonsuz birikimine öncelik verdiğinde söyleyebiliriz. Böyle bir tanımlama kullandığımızda, sadece modern dünya-sistemin kapitalist bir sistem olduğu ortaya çıkar. Sonsuz sermaye birikimi oldukça basit bir kavramdır: İnsanların ve firmaların daha da çok sermaye biriktirmek için sermaye biriktirdikleri ve bunu sürekli ve sonsuz bir süreç olduğu anlamına gelir. Bir sistemin böyle sonsuz bir birikime "öncelik verdiğini" söylerken şunu kast ediyoruz: Yapısal mekanizmalar vardır ve başka gerekçelerle hareket edenler bir şekilde bu mekanizmalar tarafından cezalandırılır; nihayetinde toplumsal sahneden silinirler. Diğer yandan, uygun gerekçelerle hareket edenler ödüllendirilir ve başarılı olurlarsa zenginleştirilir.