Arama
El yazmalarının ışığında Kanuni’nin seferleri
Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı tarihinin en uzun süre padişahlık yapan hükümdarıydı. 46 yıl boyunca Osmanlı Devleti'nde hüküm süren Kanuni, yaşadığı devirde yabancılar tarafından "Muhteşem Süleyman" ve "Büyük Türk" unvanlarıyla anılmıştı. Gerçekleştirdiği fetihler ve seferlerle Osmanlı topraklarını 14 milyon 983 bin kilometreye çıkaran Kanuni'nin el yazmalarında geçen seferlerini ve devrin önemli âlimlerinin kaleme aldığı şerhleri derledik.
📌 1537'de Kanuni, donanmasını Korfu Adası'na yöneltti. 13 Temmuz'da Avlonya'ya ulaşan Kanuni, 2 aylık kuşatmadan sonuç elde edemeyince 15 Eylül'de muhasarayı kaldırma emri vererek Edirne üzerinden İstanbul'a döndü.
Onun kuşatma altına aldığı Korfu Adası, dönemin meşhur kaptan-ı deryası Piri Reis tarafından hazırlanan Kitâb-ı Bahriyye eserinde resimdeki şekilde çizilmiş ve adanın tarihi ile ilgili şu sözler kaleme alınmıştı:*
💠 "Hicret-i Nebî aleyhisselâm tarihi dokuz yüz otuz bir yılında iken mezkûr adaya Venedikli hükm ideli yüz yigirmi dokuz yıl olmuşdı."
🔸 Kaynak: Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Ayasofya Koleksiyonu, 2612.
📌 Barbaros Hayreddin Paşa kumandasındaki Osmanlı donanması Preveze'Ye hareket etti. Olumsuz güç dengesine rağmen doğru manevralarla düşman gemilerine büyük zayiat veren Barbaros, Haçlı donanmasını geri püskürtmeyi başardı.
17. yüzyılın önde gelen âlimlerinden Kâtip Çelebi, Tuhfetü'l Kibar fî Esfâri'l Bihâr adlı eserinde bu seferin başlangıcını şu sözlerle anlatmıştı:*
💠 "Bu esnâda İspanya ve Papa ve Venedik donanması körfezde cem olup Preveze üzerine hücûm itdiler diyü haber geldi."
Katip Çelebi, yıllar sonra Osmanlı deniz seferlerini anlatmak için kaleme aldığı eserinde bu zaferi "Cihâd-ı Ekber-i Hayreddin Paşa" diye zikretmişti.
🔸 Kaynak: Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Mihrişah Sultan Koleksiyonu, 304.
📌 Sefersiz geçen 5 yılın ardından ordunun başına geçen Kanuni Sultan Süleyman, Tebriz'e kadar gittiyse de Şah Tahmasb'ı karşısında bulamadı.
Van Kalesi alınarak şehir beylerbeyilik merkezi yapıldı. Elkas Mirza öncülüğündeki kuvvetler ise İran içlerine, Şiraz kentine kadar uzandılar.
16. yüzyıl âlimlerinden Cenâbî Mustafa Efendi, el-Aylemü'z Zâhir fî Ahvâli'l-Evâ'il ve'l Evâhir adlı eserinde İran seferini şu sözlerle kaleme almıştı:*
💠 "Dokuz yüz elli dörtte Elkas Mirza Rûm'a gelüp Şah Tahmasb'dan şikâyet eyledi. Padişah dahi merkuma muhkem ri'ayet idüp tabl ve 'alem ve hayl ve libâs ve niçe kîse altun gönderdi. Ve dokuz yüz elli beşde Padişah Acem'e sefer idüp oğulları Sultan Selim Mağnisa'dan ve Sultan Bayezid Konya'dan ve Sultan Mustafa Amasiyye'den seferde gelüp el öpüp dönüp gitdiler."
Kış aylarını Diyarbakır ve Halep'te geçiren Kanuni, ertesi yıl sefer mevsiminde harekatın gidişatını bir müddet daha izledikten sonra, meydana çıkma cesareti gösteremeyen Şah'ın ordusuyla karşılaşamadan İstanbul'a döndü.
🔸 Kaynak: Nuruosmaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Nuruosmaniye Koleksiyonu, 3107.
------------------------------------------------------------------------------
** Fikriyat.com'un ürettiği özel içeriklere ulaşmak için tıklayınız: https://www.fikriyat.com/fikriyat-ozel
***Podcast kayıtlarıyla İslam'dan fıkha, edebiyata, tarihe dair bilgiler içeren programları dinleyebilir ve güncel olayların tarihte yer alan örnekleriyle, edebiyattan sanata dair birçok içeriği de takip edebilirsiniz: https://www.fikriyat.com/podcast
***Dijital medyanın tüm mecralarında yer alan Fikriyat.com sosyal medyada da aktif olarak faaliyet gösteriyor:
TWITTER: https://twitter.com/fikriyatcom
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/fikriyat/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/fikriyat/
PODCAST'LER: https://www.fikriyat.com/podcast
MOBİL UYGULAMASI https://play.google.com/store/apps/details?id=com.turkuvaz.fikriyat
Ayrıntılı bilgi: https://www.fikriyat.com/kultur-sanat/2020/07/10/dijital-medyaya-yeni-bir-soluk-getiren-mecralar-fikriyatcom-ve-vav-radyo