Arama
Endülüs Avrupa'yı nasıl aydınlattı?
Orta Çağ denildiğinde Batı için baskıcı rejimler, kilisenin kötülük planları ve milyonlarca ölüm akıllara gelirken İslam dünyası bambaşka bir noktadaydı. İslam'ın ilerlemeci anlayışı Avrupa kıtasında Endülüs'te temsil ediliyordu. 10,11 ve 12. yüzyıllarda Avrupa'da insanlar en ufak bir sebepten, en düşük tesirli hastalıktan ölürken Endülüs İslam medeniyetinin en parlak halkalarından biri olarak ışıldıyordu. Bu durum zamanla her alanda etkisini gösterdi ve bilim temelli Avrupa, Endülüs'ün öğretileri üzerine kuruldu.
💠 Diğer bilim dallarında olduğu gibi Endülüs, Avrupa karanlıkla boğuşurken matematik ve astronomi sahalarında da kıtanın kurucusu ve öncüsüydü.
💠 Cabir bin Eflah, Ez Zerkali, Ebu'l Kasım el Mecriti yaptıkları çalışmalar, telif ettikleri eserler ile Endülüs'te bu bilimsel alanlarda önde gelen isimlerdi.
💠 Endülüs tarihindeki en önemli astronom ez Zerkali idi. "Safiha" olarak isimlendirilen usturlabın mucidi olan bu ismin eserleri Avrupa dillerine tercüme edilmişti.
Usturlab nedir?
Astronomi ölçümlerinde kullanılan cihaz.
💠 "Tuleytula Tabloları" isimli eseriyle büyük ses getiren Zerkali, bu çalışmasında Müslüman bilim insanlarının yanında Yahudi bilim insanlarının çalışmalarından da faydalanmıştı. Bu, Endülüs'teki beraber yaşama kültürüne güzel bir örnekti. Kopernik yıllar sonra Zerkali'den övgüyle bahsetmişti.
💠 Astronominin yanında simya ile de uğraşan el Mecriti, gizli ilimlerle ilgilense de yaşadığı dönemdeki en büyük astronomlardan biri olarak kabul edilirdi.
💠 El Mecriti bilimsel çalışmalarının yanında yazdığı haşiyelerle de tanınır. Meşhur matematikçi Muhammed b. Musa el Harezmi'nin eserlerine yazdığı haşiyelerle batıda tanınması sağlayan isim oldu.
Haşiye ne demek?
Dipnot anlamına gelen tabir, sayfa boşluklarına ilave edilen açıklayıcı metinler.
💠 O güne kadar şüphesiz şekilde kabul edilen Batlamyus sistemini, Endülüs'ün yetiştirdiği bir diğer değer olan Cabir bin Eflah eleştirdi ve eksiklerini ortaya çıkardı.
💠 Cabir bin Eflah, meşhur kitabı Kitabü'l Hey'e fi ıslahil Mecisti ile büyük bir üne kavuşmuştu. Trigonometri üzerine çalışan Cabir bin Eflah'ın çalışmaları, Regiomontanus'u etkilemişti.
💠 Bilim dünyasının en önemli icatlarından bazılarının gerçekleştiği, akademik faaliyetlerin yoğunlaşarak arttığı Endülüs'ün bilim çağı, Avrupa tarihini etkilemişti.
💠 Çok kültürlü bir bilim ve düşünce dünyasına sahip olan Endülüs, bilimsel ve toplumsal meseleleri Avrupa'nın zihnine taşıyarak bir dönüşüme kaynaklı etti.