Arama
Fatih'in hocası: Molla Gürani
Dünya tarihinin en büyük olaylarından, İstanbul'un fethinin arkasında pek çok sebep vardır. Bu kutlu fethin gerçekleşmesinde, askeri ve maddi unsurlar kadar manevi unsurlar da önemlidir. Müslüman orduları tarafından yüzyıllar boyunca kuşatılan şehrin fethi, Fatih Sultan Mehmet'e nasip olur. Beş dil bilen, ileri görüşlü devlet adamı II. Mehmed'in ardında onu yetiştiren büyük isimler vardır. O kişilerden biri tarihimizin büyük alimlerinden Molla Gürani'dir.
Memluk Sultanı'nın yanında
🔷 Pek çok âlimden ders alan ve icazet sahibi olan Molla Gürani, dönemin büyük Türk-İslam devleti Memlüklülerin Sultanı el-Melikü'z-Zâhir Çakmak'ın yakın çevresinde bulunur ve ilim meclislerine iştirak eder.
🔷 Kahire'de devrin önde gelen ünlü medreselerinden biri olan Berkūkıyye'de fıkıh müderrisi olarak görev alır. Ancak Kadı Hamîdüddin Muhammed b. Ahmed en-Nu'mânî el-Fergānî ile aralarında çıkan tartışma nedeniyle müderrislik görevinden uzaklaştırılarak Şam'a sürgün edilir.
Anadolu'ya geçişi
🔷 Şam'a geçmek zorunda kalan Molla, Halep'te Osmanlı alimi Molla Yegan ile tanışır ve onunla birlikte Edirne'ye gider.
🔷 Gürani, o dönem Osmanlı'nın başkenti olan Edirne'de, Padişah II. Murad ile görüşür. Sultan, Molla Gürani'yi çok beğenir ve ona iltifatlar eder. Önce Bursa'daki Kaplıca ardından Yıldırım medreselerinde müderrislik görev yapar.
▶ Bir bilgi:
Hadis alimi ve tarihçi Sehavi, Molla Gürani'nin Anadolu'ya geldikten
sonra Şafii mezhebinden Hanefi mezhebine geçtiğini söyler.
Fatih'in hocası oldu
🔷 Molla Gürani müderrislik görevinin ardından, devlet işlerini öğrenmesi ve tecrübe kazanması için Manisa'da bulunan Şehzade Mehmed'in hocası olarak görev alır. Sultan, dönemin en büyük alimleri tarafından yetiştirilir.
🔷 1443 yılından itibaren Fatih'in yanında bulunan Gürani, tahta geçtiğinde ve tekrar Manisa'ya gönderilişinde padişahın yanındadır.
▶Fatih tahta neden iki kez geçti?
1444 yılında babası II. Murad, tahtı 12 yaşındaki oğlu Mehmed'e devrederek Manisa'ya çekildi. Ancak Osmanlı tahtına küçük yaşta birisinin geçtiğini duyan Avrupa ülkeleri, bir kez daha Osmanlı topraklarına yöneldi. Bunun üzerine II. Murad, 1446 senesinde tekrar tahta geçti.II. Mehmed, 1451 yılında babasının ölmesi üzerine 19 yaşında tekrar Osmanlı tahtına oturdu.
Vezirlik teklifini reddetti
🔷 II. Mehmet ikinci defa tahta geçtikten sonra Molla Gürani'ye vezirlik teklif edilir. Ancak ileri görüşlü bir kimse olan Gürani, şu tarihi cevabı verir:
"Senin kapında hizmet edenler, sonunda vezâret makamına ulaşmayı arzular. Eğer kendileri dışında bir kimse vezir olursa sana olan bağlılıkları zayıflar ve saltanatının düzeni bozulur."
Osmanlı'nın Adalet Bakanı oldu
🔷 Vezirlik görevini reddettikten sonra Sultan Fatih onu kazaskerliğe tayin eder. Molla Gürani, padişahın en çok danıştığı ve en yakınındaki isimlerden biri olur.
▶ Kazaskerlik nedir?
Osmanlı Devleti'nde şeri davalara bakan adalet görevlisidir. Adalette devletin en yüksek mertebesi olan kazasker; kadı, müderris ve din görevlisi atamaları, kadı kararlarını bozma, değiştirme ve yeni kararlar oluşturabilme yetkilerine sahiptir.