Arama
Fatih'in hocası: Molla Gürani
Dünya tarihinin en büyük olaylarından, İstanbul'un fethinin arkasında pek çok sebep vardır. Bu kutlu fethin gerçekleşmesinde, askeri ve maddi unsurlar kadar manevi unsurlar da önemlidir. Müslüman orduları tarafından yüzyıllar boyunca kuşatılan şehrin fethi, Fatih Sultan Mehmet'e nasip olur. Beş dil bilen, ileri görüşlü devlet adamı II. Mehmed'in ardında onu yetiştiren büyük isimler vardır. O kişilerden biri tarihimizin büyük alimlerinden Molla Gürani'dir.
Fatih'in hocası oldu
🔷 Molla Gürani müderrislik görevinin ardından, devlet işlerini öğrenmesi ve tecrübe kazanması için Manisa'da bulunan Şehzade Mehmed'in hocası olarak görev alır. Sultan, dönemin en büyük alimleri tarafından yetiştirilir.
🔷 1443 yılından itibaren Fatih'in yanında bulunan Gürani, tahta geçtiğinde ve tekrar Manisa'ya gönderilişinde padişahın yanındadır.
▶Fatih tahta neden iki kez geçti?
1444 yılında babası II. Murad, tahtı 12 yaşındaki oğlu Mehmed'e devrederek Manisa'ya çekildi. Ancak Osmanlı tahtına küçük yaşta birisinin geçtiğini duyan Avrupa ülkeleri, bir kez daha Osmanlı topraklarına yöneldi. Bunun üzerine II. Murad, 1446 senesinde tekrar tahta geçti.II. Mehmed, 1451 yılında babasının ölmesi üzerine 19 yaşında tekrar Osmanlı tahtına oturdu.
Vezirlik teklifini reddetti
🔷 II. Mehmet ikinci defa tahta geçtikten sonra Molla Gürani'ye vezirlik teklif edilir. Ancak ileri görüşlü bir kimse olan Gürani, şu tarihi cevabı verir:
"Senin kapında hizmet edenler, sonunda vezâret makamına ulaşmayı arzular. Eğer kendileri dışında bir kimse vezir olursa sana olan bağlılıkları zayıflar ve saltanatının düzeni bozulur."
Osmanlı'nın Adalet Bakanı oldu
🔷 Vezirlik görevini reddettikten sonra Sultan Fatih onu kazaskerliğe tayin eder. Molla Gürani, padişahın en çok danıştığı ve en yakınındaki isimlerden biri olur.
▶ Kazaskerlik nedir?
Osmanlı Devleti'nde şeri davalara bakan adalet görevlisidir. Adalette devletin en yüksek mertebesi olan kazasker; kadı, müderris ve din görevlisi atamaları, kadı kararlarını bozma, değiştirme ve yeni kararlar oluşturabilme yetkilerine sahiptir.
İstanbul'un fethindeki büyük etkisi
🔷 İstanbul'un fethi sırasında Fatih'in istişare meclisinde bulunan Gürani, savaşın en zor günlerinde sultanı teşvik eder ve kuşatmanın devam etmesi gerektiğini savunan grubun içinde yer alır.
🔷 Zamanı olmadığı ve Fatih'in güçlenmesini istemedikleri için kuşatmanın kaldırılması gerektiğini söyleyen Çandarlı Halil Paşa'nın grubuna karşı, Molla Gürani fethi savunur ve padişaha moral verir.
Hazırladığı özel fetihname
🔷 İstanbul'un fethinden sonra Memlük Sultanı Melik İnal'a gönderilen ve Arapça süslü bir üslûpla yazılan fetihnâmeyi Molla Gürani kaleme alır. Bu tarihi metni Gürani'nin yazması, ne denli önemli bir şahsiyet olduğunu gösterir.
🔷 Fermandan bazı ifadeler şöyledir:
"Yüce Allah'ın: "Kafirlerden size komşu olanlar ile savaşınız" (Tevbe Suresi, 123. ayet) emrini dinleyip, İslamiyet'teki gaza farzını yerine getirmeğe çalıştık. Denizden ve karadan, gaziler ile mücahidleri, şerefmiş gibi küfrü ile öğünen, kötülük ve küfür ile dolu, İslam ülkeleri ortasında kalmış bir şehrin açılması için teçhiz ettik" "Aramızda 54 gün ve gece döğüş ve savaş oldu. Daha güneşin doğduğu yerden çıkmasından evvel yüce Allah fetih lütfetti"