Arama
Filistin Osmanlı'dan nasıl koparıldı?
Filistin, geçmişi tarih öncesi döneme uzanan, asırlar boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış bir belde. Üç semavi din için de mukaddes sayılan Kudüs'ü çevreleyen Filistin topraklarında, tarih boyunca kan ve gözyaşı hiç durmadı. 400 yıl boyunca Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü Filistin, 1896 yılında Theodor Herzl öncülüğünde Siyonizmin hedefi oldu. Peki, dünyaya yayılan Yahudileri bir araya toplamaya çalışan Herzl ile Sultan II. Abdülhamid arasında nasıl bir konuşma geçti? Filistin topraklarının işgali nasıl meşru kılındı?
Ardından, 1916'da İngiltere temsilcisi Sir Mark Sykes ile Fransa temsilcisi M. F. George Picot arasında imzalanan Sykes-Picot Antlaşması, Osmanlı topraklarını İngiltere, Fransa ve Rusya arasında paylaştırıyordu. Filistin için ise uluslararası bir statü öngörüyordu.
1917 yılında, İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur James Balfour, siyonist kampanyanın önemli figürlerinden Lord Walter Rothschild'e yazdığı mektupla "Yahudilerin Filistin'de yurt kurmalarını desteklediğini" bildirdi.
Bu durum, İsrail'in kurulmasına giden süreçte, en önemli kilometre taşı oldu. Rothschild ve Balfour arasında karşılıklı yazışmalar sonunda hazırlanan deklarasyon, İngiltere'nin savaşa yeni dahil olan ABD'de güçlü olduğuna inandığı Yahudi diasporasını etkilemeyi amaçlıyordu.
Balfour'un mektubu "Saygıdeğer Lord Rotschild, Majestelerinin Hükümeti adına kabineye sunulan ve kabul edilen Yahudi Siyonist isteklerini sempati ile karşılayan müteakip deklarasyonu iletmekten memnuniyet duyarım" sözleriyle başlıyordu.
Balfour mektubunda şu sözleri kaleme almıştı:
"Majestelerinin Hükümeti, Filistin'de Museviler için bir milli yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Filistin'deki mevcut Musevi olmayan toplumların sivil ve dini hakları ile başka ülkelerde yaşayan Musevilerin sahip oldukları hak ve politik statülerine zarar verecek hiçbir şeyin yapılmayacağı açıkça anlaşılmalıdır."