Arama
Geçmişten günümüze sahra hastaneleri
Ülkemizde yaşanan Pazarcık ve Elbistan merkezli depremlerde nice canlarımızı yitirdik. Birçoğu ise yaralı olarak enkazdan kurtarıldı. Yıkılan ve zarar gören binalar arasında hastaneler de bulunuyordu. Bu yüzden hızlı ve ilk elden yardım için sahra hastaneleri kuruldu. Peki, sahra hastanesi ne demek? Sahra hastanesi ilk ne zaman ortaya çıktı? Ülkemizin zor zamanında hangi devletler sahra hastaneleri gönderdi?
🔸 Çadırda Rufeyde binti Sa'd el-Ensariye adında bir kadın tabip olduğu ve İslam tıp tarihinde ilk seyyar sahra hastahanesini kurduğu bilinir. Bundan dolayı da kaynaklarda seyyar hastaneye "Rufeyde'nin çadırı" adının verildiği kaydedilmiştir.
EMEVİLER DÖNEMİNDE HASTANELER
🔸 Dört Halife Devri'nde ve onu izleyen Emeviler Dönemi'nde de ihtiyaçların giderek artmasıyla savaşlarda seyyar çadır hastaneleri kayıtlara geçer.
🔸 Emevilerde iç karışıklıklardan dolayı çıkan olaylardan sonra 706 yılında ilk defa Dımaşk'ta, büyük bir hastahane kurulmuştur.
MEZAPOTAMYA'DA HASTANE KURAN MEDENİYETLER
🔸 Dünyada eski medeniyetlerin kendini göstermesi ile hastane faaliyetleri başlamış olur. Öncelikle Mezapotamya topraklarında, hastalanan insanlar üzerinde "tedavi" çalışmaları yapılmıştır.
🔸 Tatabet, Sümerler ile kurulmaya başlanmış ve yazının bulunmasıyla kayıtlara geçmiştir. Sümerlilerde ise sağlık hizmetleri, din adamları yoluyla yürütülmüştür.
Tababet nedir?
Arapça "tbb" kökünden türemiş ve "hekimlik mesleği" anlamına gelmektedir.
MISIR'DA HASTANELER
🔸 Mısır medeniyeti, tebabet konusunda diğer eski medeniyetlere göre daha gelişmiştir. Bunun sebebi ise Nil Nehri kıyısına kurulmaları ve sağlık alanında önemli adımlar atılmalarıdır.
🔸 Mısır Medeniyeti haricinde Hint, Çin, Yunanlar da sağlık alanında insanlığa büyük katkılar sağlamıştır.
TÜRKLERDE HASTANELER
🔸 Türk devletleri, "darüşşifa" adını verdikleri "hastaneler" kurmuşlardır. Günümüze kalan ve kaynaklara geçen Selçuklu, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı devletlerinden pek çok tıbbi yapı kalmıştır. Bunlardan ilki ve en önemlisi, dünyanın ilk tıp fakültesi olarak nitelendirilen Gevher Nesibe Hatun Darüşşifası'dır.
🔸 Anadolu Selçukluları zamanında yapılan darüşşifa, veremden vefat ettiği bilinen Gevher Nesibe Hatun'un vasiyeti üzerine inşa edilmiştir. Gevher Nesibe Hatun'un, son sözleri şu ifadeler olmuştu:
"Ben devasız bir derde düştüm, kurtulmama imkân yok. Hiçbir hekim derdime çare bulamadı. Ben artık ahiret yolcusuyum. Eğer dilersen benim mal varlığımla adıma bir darüşşifa yaptır. Bu darüşşifada bir yandan dertlilere şifa verilirken bir yandan da devası olmayan dertlere şifa aransın. Darüşşifada ünlü hekimler ve cerrahlar yetişsin. Burada kimse bir kuruş ödemesin. Burası benim adıma bir vakıf olsun…"
➡ Gevher Nesibe Hatun Darüşşifası, Anadolu'nun en eski hastanesi olarak kabul edilmektedir.