Geçmişten günümüze uzay çalışmaları
Geçmişi astronomik keşiflere kadar uzanan uzay çalışmaları, tarih boyunca en büyük rekabet alanlarından biri oldu. Özellikle Soğuk Savaş döneminde ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki uzay yarışları ile bu alanda pek çok atılım ve ilk gerçekleştirildi. İlerleyen yıllarda uzay yarışlarına diğer ülkelerin yanı sıra özel sektör de dâhil oldu ve pek çok teknoloji girişimcisi, "uzaya turistik yolculuk yapmak" amacıyla yatırımlarını bu alana kaydırdı.
Giriş Tarihi: 11.02.2021
17:29
Güncelleme Tarihi: 04.10.2023
16:10
Sesli dinlemek için tıklayınız.
UZAY KEŞİFLERİNE ÇİN DE DÂHİL OLDU
Uzay yarışlarına, 1960'lı yıllarda Çin de dâhil oldu. İlk kez 1967 yılında insanlı uzay yolculuğu yapma kararı alan Çin, 1970'lerde yapılan Shuguang uzay aracı ile başarısız oldu.
🔹
Çinli taykonot Yang Liwei, 15 Ekim 2003'te Shenzhou 5 mekiğiyle uzayda 21 saat uçarak ülkesinin ilk insanlı uzay yolculuğunu gerçekleştirdi.
📌 Gerçekleştirilen bu tarihi uçuşların ardından uzaya yapılan yolculukların sayısı, uzaya gönderilen uyduların ve uzay mekiklerinin sayısı da arttı.
Uzay programında gerçekleştirilen başarılarla yeni gökcisimleri, yıldızlar, gezegenlere ait sırlar , ozon tabakası, Samanyolu galaksisi gibi yeni keşiflerin yanı sıra dünyaya ait bilgiler ve görüntüler de elde edildi.
Uydu teknolojileri ve iletişim, yayıncılık sistemlerini değiştirdi; küreselleşmeyi hızlandırdı. Dünyanın fotoğrafları uydu sayesinde çekilebilir oldu.
2011’DE UZAY YARIŞLARINA ÖZEL SEKTÖR DE EKLENDİ
NASA, kamu kaynaklarıyla yürütülen tüm insanlı uçuş programlarına 2011 yılında son vererek bu alanda özel sektör girişimlerini teşvik etmeye başladı.
🔹
NASA'nın programı kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu'na personel taşımak üzere SpaceX'in "Dragon Crew" ve Boeing'in "CST-100 Starliner" uzay mekikleri için test uçuşları yapıldı.
Alçak yörüngenin ötesine yönelik insanlı uzay yolculukları için ise Northrup Grumman'ın "Orion" ve SpaceX'in "Starship" uzay mekikleri kullanılacak.
21. YÜZYIL UZAY PROJELERİ
İnsanlı uzay yolculuğu ile ilgili projeler, 21. yüzyıla damgasını vuran atılımlardan oldu.
🔹
📌 NASA, Yunan Ay tanrıçası "Artemis" in adı verilen yeni keşif görevi kapsamında 2024 yılına kadar Ay'a insanlı seferler düzenlemeyi amaçladığını bildirdi.
📌 2028 yılına kadar sürmesi planlanan seferlerin ardından Ay yörüngesinde bir uzay istasyonu kurulması ve burayı basamak olarak kullanarak Mars'a insanlı seferler düzenlenmesi hedefleniyor.
📌 Rusya "Soyuz" , Çin "Shenzhou" mekikleriyle insanlı yörünge yolculuklarını sürdürmek istediğini açıkladı.
📌 Hindistan yeni geliştirdiği "Gaganyaan" personel taşıyıcı uzay mekiğiyle 2021 sonunda yörünge seferi yaparak insanlı uzay yolcuğu gerçekleştiren dördüncü ülke olmayı hedefliyor.
📌 Japonya, İran ve Malezya da insanlı uzay programları başlattıklarını duyuran ülkelerden.
📌 Özel girişimlerden SpaceX, Virgin Galactic, Blue Origin ve SpaceShipTwo gibi şirketler ise turistik amaçlı yolcu taşımak için mekikler ve uzay araçları geliştirmeye devam ediyorlar.
UZAYA TURİSTİK SEYAHAT FİKİRLERİ
Özel girişimlerden SpaceX, Virgin Galactic, Blue Origin ve SpaceShipTwo gibi şirketler ise turistik amaçlı yolcu taşımak için mekikler ve uzay araçları geliştirmeye devam ediyorlar.
🔹
Uzay yarışları denildiğinde özel girişim konusunda ön plana çıkan ilk isim Elon Musk . Musk, 2002 yılında kurduğu SpaceX adlı teknoloji şirketi ile bu alana ciddi yatırımlar yapıyor. Uzaya turistik amaçlı yolculuklar düzenlemek isteyen Musk, geçtiğimiz günlerde tamamen sivillerin katılacağı ilk uzay yolculuğuna çıkacak dördüncü kişiyi, bir çocuk hastanesine bağış yapan kişiler arasından çekilişle seçeceğini açıkladı.
Dünyanın en zengin kişisi olan Jeff Bezos, satın aldığı Blue Origin roket firması ile uzay turizmini başlatmayı hedefleyen bir diğer isim. ABD'li milyarder Richard Branson, Virgin Galactic şirketi ile yaklaşık 17 yıldır bu hedef için çalışıyor.
📌 Christian Davenport'ın kaleme aldığı Uzay Baronları kitabını incelemek için tıklayın.
UZAY YOLCULUĞU İLE İLGİLİ HEDEFLER
Milli Uzay Programı, Türkiye'nin gelecek 10 yıldaki yol haritalarından biri. Üretilen teknoloji ile uzay ekonomisi anlamında önemli bir güç haline gelmek hedefleniyor.
🔹
Türkiye'nin "Milli Uzay Programı" kapsamında gerçekleştirilmeyi hedeflediği uzay yolculuğuna dair detaylar ve hedefler şu şekilde:
📌 Cumhuriyetin 100. yılında Ay'a ilk teması gerçekleştirmek.
📌 Yeni nesil uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari marka ortaya çıkarmak.
📌 Türkiye'ye ait bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirmek.
📌 Uzaya erişimi sağlamak ve bir uzay limanı işletmesi kurmak.
📌 Uzay havası ya da meteorolojisi olarak adlandırılan alana yatırım yaparak uzaydaki yetkinliği arttırmak.