Arama
Gelibolu'dan tarihe ışık tutan kareler
İstanbul'un fethine kadar önemli bir askeri deniz üssü olma özelliğini koruyan Gelibolu, tarih boyunca Avrupa ile Anadolu arasında önemli bir güzergah noktası olduğu gibi korunaklı limanı, Boğaz'dan Marmara'ya geçişte ve dolayısıyla İstanbul'a ulaşma yolunda son büyük istasyon olarak da dikkat çekti. Gelibolu'nun kurtuluş günü vesilesi ile tarihe ışık tutan kareleri sizler için listeledik.
İhtişamlı görünen türbenin ön yüzünde şunlar yazmaktadır.
"Sinan paşa ki Sultan Beyazıt'ın sahibi mührü
bu din ve devlete çok hizmet etti ol, Himen Pira
Bu Vâlâ türbede menkûnesi Sultanla Meftun
İlâhi Cenneti Firdevs âla me'va
...Emri miadi ibetal bunlardan hey gafil
Cihan bivefa değildir kim esna asla
Ziyaret kıl oku gel Fatiha ani dedi tarih
Sinan paşa mezarını eyledi şah bize ihya"
Kitabe İkinci Mehmed tarafından onarıldıktan sonra konmuştur.
Bu tür yapıların en görkemlisi, en güzeli olarak nitelendirilmektedir 12,50x10,00 metre ölçülerinde, üstü açık çevresi korkuluklu bir ana mekan biçimindedir. Biri külahlı, öbürü açık iki minberi, mermerden mihrabı vardır. Mihrabın yanlarında süslü pencereler bulunmaktadır. Yazıtlı kapısı, dilimli ve rumi süslemedir. Mihrap mermerden bir niş içindedir.
Gelibolu'da boğaz ve Marmara'ya karşı geniş bir alan olan Fener meydanında bir açık hava cami olan namazgah, 1407 yılında Hacı Paşaoğlu İskender Bey tarafından inşa edilmiştir. Sefere çıkan deniz tüfekçi erleri için yaptırılmıştır. Azaplar sefere çıkacakları zaman toplu halde burada namaz kılarlardı
II. Murad'ın Selanik kuşatması sırasında Gelibolu muhafızlığında bulunduğu anlaşılan Saruca Paşa, Osmanlı donanmasını takviye edip Venedik için bir tehdit oluşturmasını sağlamıştır. Yıldırım Beyazıt zamanında Gelibolu'da Kaptan-ı Deryalık yapmıştır. 1391'de Gelibolu Tersanesini yaptırmıştır. Gelibolu Kalesini onartmış, limanı temizletmiş, dış limanın girişine iki katlı kuleler yaptırmıştır.
Edirne'de mescid, medrese, imaret ve hamam yaptıran Saruca Paşa'nın Gelibolu'da bugüne ulaşmayan bir cami, medrese ve imaret inşa ettirdiği bilinmektedir. Saruca Paşa medreseye öğrenciler için on sekiz ciltten oluşan küçük bir kitap koleksiyonu bağışlamıştı. Tamirler sonucu geçirdiği bazı değişikliklerle günümüze intikal eden türbesi, paşa hamamı denilen çifte hamamı eserleri arasında yer almaktadır.
Kalender Baba, Kum baba gibi Gelibolu'nun fethine katılan dervişan gazilerindendir. Türbesi Yazıcızade camii bahçesinde bakımlı durumdadır. Doğum ve ölüm tarihleri bilnmemektedir. fetih sırasında askerle birlikte savaşan manevi gücünü arttıran gazi dervişanlardandır. İsminden de anlaşılacağı üzere askere ve çevresinde şerbet dağıtarak gönülleri nurlandırma işi ona verilmiştir.