Arama
Hindistan'daki Türk İmparatorluğu Babürlüler hakkında az bilinenler
Babürlüler, Hindistan ve çevresinde 350 yıla yakın hüküm sürmüş Babür Şah tarafından kurulan bir Türk hanedanlığıydı. Anadili Çağatay Türkçesi olmakla beraber Fars kültüründen yoğun şekilde etkilendi. Mimarisiyle dillere destan dünyaca ünlü Tac Mahal, Babür İmparatorluğu zamanında inşa edildi. Anı türünün ilk örneği Babürname ise yine bu dönemde kaleme alındı. Babür İmparatorluğu hakkında az bilinenleri sizler için derledik.
📚Bâbür'ün oldukça hareketli geçen bir hayatın içinde kaleme aldığı Bâbürnâme, edebiyat tarihimizin en kayda değer eserleri arasında yer alıyordu. Babürname, Bâbur'un hayatındaki askeri, siyasi ve kültürel alandaki birçok olayın yıllara göre bölümlenmiş birer anlatımıdır. Türk dünyasında önemli bir yeri olan Bâbür Şah'ın kaleme aldığı Bâbürnâme, dönemin sosyo-kültürel hayatını yansıtan bir boy aynası gibidir.
📌1530 yılında ölen Babür Şah'dan sonra devletin başına oğlu Hümayun geçmiştii. Tahtının ilk yıllarında kardeşleri ve akrabaları ile mücadele eden Hümayun bir yandan da Ludi hükümdarı ile mücadelede bulunmuş ve bu mücadelelerden galibiyetle ayrılmıştı. İmparatorluk kısa bir fetret dönemine girdi. 1445'te Şir Şah'ın ölümünden sonra isyancıların gücü zayıflamaya başladı. 1555'te Hümayun bu dağınık Afganları yenerek tekrar eski imparatorluğu canlandırdı. 1556'da vefatından önce, oğlu Ekber'e yükselmiş bir imparatorluk bıraktı.
📌Ekber Şah tıpkı dedesi Babür gibi küçük yaşta iken tahta geçmişti. Dedesi ile kaderleri benzeşen şah, 1560 yılında Panipat'ta düşmanlarını yenilgiye uğratarak, Delhi'yi tekrar ele geçirdi. 1600 yılına kadarki süreçte birçok fetihlerde bulundu. Kuzeye doğru da toprakları genişletmeyi ihmal etmedi. Aynı zamanda, bir dönem dedesiyle müttefik olmuş olan Safeviler'e karşı da savaştı. Ekber, bütün dinlere adaletli davrandı. 1605 yılında vefat etmeden evvel oğlu Cihangir için düzenli bir imparatorluğu miras bırakmıştı.
📌Cihangir, Bâbürlüler'in Ekber'den sonraki en güçlü şahsiyetidir. 1612'de Afganlılar'ın Bengal'deki tehlikeli ayaklanmasını bastırdı. Mevar Racası Amar Sing de Cihangir ile siyasi rekabete başladı. Onun saltanatı sırasında Portekiz, Hollanda, Fransa ve İngiltere Hindistan'a karşı sömürge politikalarını geliştirdiler. Cihangir yaptığı fetihlerin yanında yaptırdığı dillere destan eseri Tac Mahal ile de adını tarihe kazıdı.
📌Evrengzib Cihangir'den sonra devletin başına geçti. Evrengzib, Nâsırüddin Muhammed ile Bâbürlüler'in son güçlü hükümdarıydı. Babürler 1850'lere kadar varlıklarını sürdürdüler. Fakat Evrengzib sonrasında düzen tamamen bozuldu ve ülke İngiliz kontrolü altına girildi.
📌1857 yılında çıkan Sipahi İsyanı'nı da bastıran İngilizler 1858'de son Babür İmparatoru Bahadır İkinci Şah'ı tahttan indirip çocuklarını da öldürmüş ve Hindistan'daki Timur hanedanına son vererek Hindistan'ı İngiliz İmparatorluğu'na katmışlardı. Böylece 21 Eylül 1858'de koca bir İmparatorluk varlığını noktaladı.