Hükümdarlığa giden ilk adım: Cülus Yolu
Cülus Yolu, Fatih Sultan Mehmet'ten Vahdettin'e kadar birçok padişahın adımlarına şahitlik eden, bir ucu hükümdarlığa çıkan tarihi yoldu. Tahta çıkan yeni hükümdar, kılıç kuşanma merasimini için bu güzergâhı kullanırdı. Sizler için yüzlerce yıllık geçmişiyle tarihe açılan Cülus Yolu hakkında bilmeniz gerekenleri derledik.
Giriş Tarihi: 04.01.2021
13:10
Güncelleme Tarihi: 04.01.2022
08:52
Sesli dinlemek için tıklayınız.
📌 Selefinin (kendinden önce makamda bulunan kişi) naaşını gören yeni padişahın bir koluna harem ağası, Hırka-i Şerif Dairesi'ne girerken de diğer koluna silahdar ağa girerdi. Burada âdet üzere ilk biat gerçekleştirilir, önce sadrazam ve şeyhülislâm sonra da bazı saray ağaları yeni padişaha biat ederlerdi.
📌 Tören alanına gidildiğinde padişaha ilk önce Peygamber Efendimizin soyundan gelenlerle ilgilenen teşkilatın sorumlusu nakibüleşraf biat ederdi. Sonrasında herkes teşrifattaki sırasına göre gelip biat ederlerdi.
18 maddede cülus töreni hakkında bilinmesi gerekenler
📌 Tören alanında nakibüleşraftan sonra Kırım hanzâdesi, rikâb-ı hümâyun ağaları ve kapıcıbaşı ağaları biat ederlerdi. Kubbealtı'nda bekleyen şeyhülislâmın gelip dua etmesinden sonra sadrazam ve öteki vezirler, kazaskerler, diğer devlet ileri gelenleri, ocak ağaları biat ederek tebriklerini sunardı.
📌 Biat gerçekleştirildikten sonra hükümdarlığının meşruiyet kazanması için kılıç kuşanırdı. Bu tören Eyüp Sultan Türbesi'nde gerçekleştirilirdi.
Kılıçlara nakşedilen sure: Fetih
📌 Kılıç kuşanma, Osmanlı tarihinin en önemli ve ihtişamlı törenleriydi. Kılıç alayının hareketi sırasında "buçukçu" denilen görevliler, yeni padişah adına kesilmiş çil akçeleri etrafa saçardı. Kılıç alayı, I. Ahmed'den itibaren saltanatın ana sembolü haline geldi.
📌 Osmanlı yönetim geleneklerine göre sultan, ekseriyetle Topkapı Sarayı'ndan denizyolu ile Eyüp'teki Bostan İskelesi'nde iner, Cülus Yolu'ndan yürüyerek Eyüp Sultan Türbesi'ne girerdi. Burada kılıç kuşanırdı.
Osmanlı'nın ihtişamlı saltanat geleneği: Kılıç alayı
📌 Bostan İskelesi'nde padişahı vezirler ve devlet adamları karşılar, kendisini selamlardı. Cülus Yolu üzerinde resmi geçit düzenlenirdi. Alay, ortayı boş bırakacak şekilde kurulurdu. Orta kısım sultana aitti.
📌 Binek taşının yanında atına binen padişah, Eyüp Sultan'ı ziyaret ederdi.
Osmanlı'nın zarafetini gösteren gizli taşlar
📌 Cülus Yolu'ndaki binek taşı, padişahın kılıç kuşanma töreni için geldiği Eyüp Sultan'da atına kolayca binmesi ve inmesi için kullanılırdı.
📌 62 cm yükseklikte ve üç basamaklı olan binek taşı mermerden ince işçilikle özenle yapıldı. Yola bakan tarafı, atın kolayca yanaşabilmesi için yuvarlatıldı.
📌Eyüp Sultan Camisi'nin dış avlusunda Kadınlar Mahfili'nin önündeki binek taşı yerden yüksekliği 61 cm'dir.
Sultan Abdülhamid'in arşivinden tarihe tanıklık eden camiler