Arama
Hükümdarlık alameti olan tuğra nasıl okunur? Osmanlı padişahlarının tuğraları...
Tuğralar içinde en mükemmelinin, Prof. Uğur Derman'ın "tuğraların padişahı" olarak ifade ettiği, hattat Sami Efendi tarafından çekilen II. Abdülhamid tuğrası olduğunu biliyor muydunuz? Padişahların hükümdarlık alametlerinden biri olan tuğra, hanedan arması olarak kullanılırdı. Sultanların imzası olan tuğralar, birbirinden farklı ve yüksek bir estetik anlayışla tasarlandı. Sizler için Osmanlı padişahlarının tuğralarını derledik.
Orhan Gazi'nin tuğrası
🔸 Selçuklular, Anadolu Beylikleri ve Memlûklar döneminde de kullanılan tuğra asıl şeklini Osmanlı zamanında aldı.
🔸 İlk tuğrayı "Orhan bin Osman" sözcüklerinin işlenmesiyle Osmanlı hükümdarı Orhan Bey kullandı. "Orhan bin Osman" ifadesi yer alan Orhan Gazi'nin tuğrasında, üç elif yukarıya, üç nûn ise sola doğru birbiri içinde uzatılarak sonraki padişah tuğralarının esası belirlendi. Orhan Gazi'nin 1348 tarihli diğer tuğrasında "nûn"lar kavise dönmeye başlamış, eliflerin sağına da zülfe işareti konuldu.
I. Murad'ın tuğrası
🔸 Tuğra biçimsel özelliği ile insanı cezbeden, merak uyandıran bir görünüşe sahipti. I. Murad tuğrasında eliflerin zülfesi sola geçti, elif aralarına vasla işareti getirildi. Daha önce kavis haline dönüşen "nûn"lar burada ikiye inerek iç ve dış beyza şeklini buldu.
Yıldırım Bayezid'ın tuğrası
🔸 Tuğralar; ferman, berat, menşur, ahidnâme, arazi tahrir defteri, vakfiye ve temliknâmelerin üst kısmına yazılır. Yıldırım Bayezid tuğralarında beyzaların sağdaki tuğları kesip uzatılmasıyla kol ortaya çıkarak baba adına han unvanı eklenmeye başlandı. Bu uygulama, han kelimesinin I. Mahmud'dan itibaren babadan alınıp padişah adına eklenmesiyle sürdürüldü.
Çelebi Mehmed'in tuğrası
🔸 Selçuklu'da tuğra çeken kişilere "tuğraî" Osmanlıda ise "nişancı" denirdi. Hanedan arması gibi, bayrak, pul, bina ve harp gemilerinde kullanılırdı.
