Arama
İbn Battuta’nın seyahatnamesinden İstanbul
İbn Battuta, henüz 22 yaşındayken Hac görevini ifa etmek için yola koyulmuş ve 28 yıl boyunca dünyanın çeşitli coğrafyalarına seyahat etmişti. Seyahatleri sırasında yolu Anadolu'ya da düşmüş; burada Orhan Gazi ile görüşmüştü. Daha sonra İstanbul'a doğru yola çıkan İbn Battuta, şehrin bundan 7 asır önceki yaşantısına dair ilginç bilgiler vermişti. Orta Çağ'ın en büyük seyyahı İbn Battuta'nın seyahatnamesinden 14'üncü asrın İstanbul'unu sizler için derledik.
🔹 Seyahatleri sırasında İstanbul'u da gezen İbn Battuta, İstanbul'u şu sözlerle anlatmıştı:
"Manastırlar, Müslümanların tekke ve zaviyelerine benzer. Sayıları pek çok. Bunlardan birini Kustant Hiniye hükümdarlarının babası Circis yapmıştır. Burası İstanbul dışında Galata karşısındadır; ileride bahsedeceğiz.
Manastırlardan ikisi büyük kilesenin alanı dışındadır; büyük kiliseye girerken sağ tarafa düşüyorlar. Bu manastırlar ortalarından su arkı geçen bir bahçede kuruludur; biri erkeklere, diğeri kadınlara aittir."
🔹 "Her manastırın içinde bir kilise var; çevresinde dindar kadın ve erkeklerin odaları sıralanmış. Buralarda yaşayan ibadet heveslilerinin yiyecek ve giyecek masraflarını karşılamak üzere vakıf gelirleri ayarlanmış.
Bahsettiğimiz iki manastırı da aynı hükümdar yapmıştır. Büyük kilisenin sol tarafında ötekilere benzeyen iki manastır daha var. İç kısımlarındaki kiliselerin çevresini hücreler çevirmiş.
Bu manastırlardan biri, gözleri göremeyenlere, öteki iş yapamayacak denli yaşlanmış ihtiyarlara aittir. Onların yaşları altmış civarındadır; bütün giyim kuşam ve harcırahları vakıflardan karşılanmaktadır."
🔹 "Her manastırda orayı yaptıran imparatora ayrılmış bir ibadetgâh bulunuyor. Bizans hükümdarlarından çoğu, 60 ya da 70 yaşını bulunca bir manastır yaptırır, kıldan dokunmuş "mish" denilen hırkayı (rahip abasını) giyerek tahtı oğluna bırakır.
Ölünceye kadar köşesinde keşiş gibi vaktini ibadetle geçirir. Rumlar manastır inşasına başlarken toplanıp merasim yaparlar. Şehirde bol bulunan mozaik ve mermer, manastır mimarisinin temel malzemesini teşkil eder.
Bir manastıra imparatorun verdiği Rum asıllı rehberle birlikte girdim. Ortasından su geçiyordu. İçerdeki kilisede rahibe kıyafetine bürünmüş yüz kadar kadın vardı…"
🔹 "…Küçük bir çocuk minbere çıktı, şimdiye kadar işitmediğim tatlı bir sesle İncil okudu. Ana minberin çevresindeki diğer minberlere de sekiz mini yumurcak oturmuştu; başlarında rahip vardı. Ufaklıklardan biri okumayı bitirince sıra diğerine geliyordu. Görevli Rum, oradaki rahibelerin prens kızları olduklarını ve kendilerini mabedin hizmetine adadıklarını; küçük çocukların ise aslında başka manastırın hizmetinde olup buraya ziyaret amacıyla geldiklerini belirtti.
Bahçeler arasında kaybolmuş diğer bir kiliseye girdiğimiz zaman orada da beş yüz, belki daha fazla rahibeyle karşılaştık. Bu kilisede de ötekinde olduğu gibi bir yavrucak İncil okuyor, diğerleri ana minberin çevresindeki minberlere oturuyordu…
…Ne garip; böyle kalabalık bir şehirde halkın çoğu rahipler, münzeviler ve keşişlerden oluşuyor. Kısaca burada kiliseler sayılamayacak kadar çoktur."
🔹 İstanbul'a gelen seyyah İbn Battuta, bu seyahati sırasında İmparator III. Andronikos Palaiologos ile görüşmüştür; fakat herhalde adını unutmuş olacak ki ondan "Tekfûr b. Circîs" şeklinde bahsetmiştir.
🔹 İbn Battuta, gezdiği coğrafyaların devlet ve toplum yapıları, inanç ve adetleri, doğal özellik ve ürünleriyle tanıttığı ülke ve şehirlerin, 700 yıl önceki durumlarını, kaleme aldığı seyahatnamede toplamıştı.
"İbn Battuta Seyahatnamesi"ni satın almak ve kitabı incelemek için tıklayın.