Arama
İbn Haldun’a göre ideal eğitim 📚
İbn Haldun, İslam uygarlığının en parlak döneminin sonlarında yaşayan, medeniyetin kültür ve birikiminin mirası ile yetişen bir alimdi. Ömrünün ilk 20 yılını Tunus'ta, 26 yılını Cezayir, Fas ve Endülüs'te, 4 yılını yine Tunus'ta, son 24 yılını da Kahire'de geçiren İbn Haldun iyi bir eğitim gördü; küçük yaştan itibaren ilim ve fikir hayatına ilgi duydu. Farklı coğrafyalarda ve kurumlarda ilim öğrenmesi, onun eğitim anlayışını da etkiledi. Peki, İbn Haldun'a göre ideal eğitim nasıl olmalıydı?
Hayatının ilk 20 yılını Tunus'ta, 26 yılını Cezayir, Fas ve Endülüs'te, 4 yılını yine Tunus'ta, son 24 yılını da Kahire'de geçiren İbn Haldun iyi bir eğitim gördü, küçük yaştan itibaren ilim ve fikir hayatına ilgi duydu, ancak siyasetin cazibesinden kurtulamadı.
Sıkıntılı bazı dönemleri olmakla birlikte genellikle saray ve konaklarda refah içinde itibarlı bir hayat sürdü. Sık sık kabileler arasında dolaşarak bedevî kabile hayatını yakından tanıdı, fırsat buldukça da ilim ve öğretimle meşgul oldu. Ünlü Muḳaddime'sini böyle bir bilgi ve deney birikimiyle kaleme aldı.
Kendine özgü fikirleriyle gelecek nesiller üzerinde büyük bir etki bırakan İbn Haldun, eserin altıncı bölümünde ise bilimlerin sınıflandırılması ve öğrenme ve öğretme yöntemlerine yer verdi.
Onun sosyolog ve tarihçi kimliği eğitim alanındaki görüşlerine de yansıdı.
Yaşamı boyunca uzun yıllar farklı farklı coğrafyalarda yaşayan ve buralarda iyi bir eğitim gören İbn Haldun, dönemindeki toplumları eğitim yönünden gözlemledi, medreseleri birbiri ile kıyaslama imkânı buldu.
Eğitimle alakalı sorunları tespit eden İbn Haldun, bu sorunların çözümü için öneriler de sundu.
İbn Haldun, kaleme aldığı Mukaddime'de eğitimin sosyolojik ve psikolojik durumu, öğretim yöntemleri, sınıf yönetimi, çocuk eğitiminde belirgin ilkeler, öğretmen yeterlilikleri ve nitelikleri, öğrenmenin nasıl gerçekleştiği, din eğitimi, disiplinlerin analizi ve sınıflandırılması gibi konular üzerinde durdu.
İnsanı akıl ve ele sahip bir varlık olarak tanımlayan İbn Haldun, bilim ve sanat yapabilme özelliği bakımından insanın diğer varlıklardan farkını ortaya koymak istemişti.