II. Abdülhamid'in gizemli teşkilatı
Sultan II. Abdülhamid, koskoca bir imparatorluğu, en zor döneminde mirasını omuzlayan bir hükümdardı. Bu dönemde imparatorluğu parçalamak için çabalayan yabancı devletlerin casusluk faaliyetlerine karşı "Yabancı devletler kendi emellerine yardım edecek vezir ve sadrazam mertebesine kadar çıkarabilmişse, devlet emniyet içinde olamazdı." diyen Ulu Hakan, Yıldız İstihbarat Teşkilatı'nı kurdu. Bu teşkilat, Ulu Hakan'ın devleti 33 yıl ayakta tutabilme sırlarından biriydi. İşte aynı zamanda MİT'in atası olan bu teşkilat hakkında bilmeniz gerekenler...
İstihbarat kelimesi; Arapça haber kökünden türeyen istihbar kelimesinin çoğulu olup sözlüklerde genel olarak malumat, yeni öğrenilen bilgiler, duyumlar, bilgi toplama, haber alma şeklinde; istihbarat faaliyetlerinin en önemli unsurlarından olan ve yine Arapça cess kökünden türeyen casus kelimesi de gözetleyen, araştıran, düşmanın sırlarını öğrenip bilgi sızdıran, düşman içinde çeşitli yıkıcı faaliyetlerde bulunan kişi şeklinde açıklanır.
İNSANLIK TARİHİ KADAR ESKİ
İnsanlık tarihi kadar eski olan istihbarat faaliyetlerinde ilk İslam toplumlarında posta ve istihbarat faaliyetlerine berid, bu faaliyetleri yürütenlere de ehl‑i berîd denilirdi. Eski Türklerde ise muhatapları olan Çinlilerin istihbaratçılarına çaşıt ismi verilirdi. Günümüzde, içinde bulunduğu topluma yalan, yanlış haberler yaymak suretiyle fesat çıkartmaya çalışan kimseleri ifade etmek üzere menfî anlamda kullanılan bu kelimeye Osmanlı arşiv belgelerinde de rastlanır.
Döneminde yaşanan iç ve dış olaylardan dolayı Sultan, Yıldız İstihbarat Teşkilâtı'nı kurdu. "Evvelâ tedbir, sonra emniyet" diyen Sultan Hamid, Yıldız'da modern bir istihbarat teşkilatı kurdu. Bu teşkilat, bugünkü MİT'in atası sayılır.
Abdülhamit hatıratında "Yabancı devletler kendi emellerine yardım edecek vezir ve sadrazam mertebesine kadar çıkarabilmişse, devlet emniyet içinde olamazdı. Doğrudan doğruya şahsıma bağlı bir İstihbarat Teşkilatı kurmaya, bu düşünce ile karar verdim. İşte düşmanlarımın Jurnalcilik dedikleri teşkilat budur" ifadeleri ile bu teşkilata neden ihtiyaç duyduğunu belirtir.
YILDIZ İSTİHBARAT TEŞKİLATI NEDEN KURULDU?
Sultan Abdülaziz bir "paşalar darbesi" ile tahttan indirilip katledilmesi, daha sonra tahta Sultan V. Murad'ın indirilmesi bundan sonra da Sultan II. Abdülhamid'e karşı gerçekleştirilen iki başarısız darbe teşebbüsü padişahı tedbirler almaya sevk etti. Bu hadiseler neticesinde devletin bekası için pek tabi olarak "basiret (uyanıklık), emniyetin babasıdır. Evvelâ basîret, sonra emniyet" diyen Ulu Hakan, Yıldız İstihbarat Teşkilâtını kurdu.