Arama
III. Ahmed Çeşmesi hakkında 10 detay
İyi bir nişancı olan III. Ahmed'in, seksen beş adımdan tek atışta bir altın dinarı tüfekle vurduğunu, dokuz yüz geze (arşın) ok atıp Okmeydanı'nda adına taş diktirdiğini biliyor muydunuz? Peki, Topkapı Sarayı'nın Bab-ı Hümayun kapısının karşısında, bir Lale Devri eseri olarak yer alan İstanbul'un ünlü çeşmelerinden birini yaptırdığını? Sizler için III. Ahmed Çeşmesine dair 10 detayı derledik.
III. Ahmed Çeşmesi'nin köşe sebili
III. Ahmed sanata meraklı ve sanatkârı koruyan bir padişahtı. Kendisi devrin meşhur hattatı Hâfız Osman'dan sülüs ve nesih, Veliyyüddin Efendi'den de ta'lik meşketmiş iyi bir hattat olduğu gibi, zamanının hat üstatlarını da himaye ve teşvik etmiştir. Sütlüce'de bulunan sarayın harem kapısı üzerindeki kitâbe, Sultanahmet'te Bâb-ı Hümâyun önünde mevcut meşhur çeşme ile Üsküdar meydanında inşa edilen çeşmenin kitâbeleri ve Sarây-ı Hümâyun'da Arz Odası üzerindeki besmele III. Ahmed'in kendi el yazılarıdır.
Çeşme dikdörtgen bir plan sahiptir. Köşelerde sebiller bulunan eserin üzeri ahşap saçaklı bir çatıyla örtülmüştür. Dıştan görülebilen kubbeler estetik amaçlı yapılmıştır. Sebillerin ve her kenarda bulunan çeşmelerin üzerine Kayseri ve Halep'te kadılık yapmış olan şair Seyyid Hüseyin Vehbi bin Ahmed'e ait on dört kaside, talik hatla yazılmıştır.
Üstte mukarnaslı bir kuşak, onun üzerinde de çini bir kuşak yer almaktadır. Bu çiniler hem klasik hem de Avrupai motifleri ihtiva etmektedir.
Vazo içindeki çiçek motifleri Osmanlı bezemesinde batılılaşmanın ardından görülmeye başlanmıştır. III. Ahmed Kütüphanesi'nde de bu çeşmedekine benzer süslemeler yer almaktadır. İlk yapıldığından günümüze gelinceye kadar III. Ahmed çeşme ve sebilleri büyük bir değişikliğe uğramamakla beraber, yakından incelendiğinde bazı yerlerinde geç tarihlerde yapılmış ufak tamirlerin yamaları ve izleri görülmektedir.
III. Ahmed Çeşmesi dört cepheli bir meydan çeşmesi olarak tasarlanmıştır. Kare biçimli planında dört köşede, dışarı yarım yuvarlak çıkıntılar halinde taşan üçer şebekeli sebilleri vardır. Her cephenin ortasında ise birer çeşme bulunmaktadır. Çeşmelerin iki tarafında mihrap biçiminde birer niş vardır. Yalnız bir cephede bu nişlerin yerine birer kapı açılmıştır.