Arama
İnsanlık tarihinin asırlık acısı: Hocalı Katliamı
Hocalı Katliamı'nın üzerinden 29 yıl geçti fakat acısı bugün de Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor. Azerbaycanlılar, Ermeni güçlerin 26 Şubat 1992'de Hocalı'da kadın, çocuk ve yaşlı gözetmeksizin yaptığı katliamın kurbanlarını anıyor. Peki, Hocalı Katliamı nasıl gerçekleşti? Hocalı Katliamı nedir? Hocalı Katliamı'nda yapılan işkenceler nelerdir? Sizler için, insanlık tarihinin siyah gecesi olan Hocalı Katliamı hakkında merak edilenleri ve bilinmeyenleri derledik.
Ermeni askeri birlikler, Hocalı saldırısı ile savunmasız halkın kaçabileceği tek bir yol bıraktı. Kaçmaya çalışan sivil halk, Doğu Koridoru'nu kullandı. Ancak o yolda Ermeni askerler masum halkı bekliyordu. Sivillerin yanındaki silahlı güçler karşılık vermeye çalışsa da sivillerle birlikte tamamı, açılan ateş sonucu öldü.
Ermenistan Silahlı Kuvvetleri 366. Alayın da desteğini alarak giriş ve çıkışını kapadığı köyü üç yönden kuşattı. Helikopter ve ağır silahların yardımı ile önce köyü bombalatıp köye girerek sivil, kadın, çocuk, yaşlı ayırımı yapmadan katliam yaptılar.
Ermeniler bu köyü işgal ederek bütün bölge halkına bir mesaj vermek istediler. Böylece Azerbaycan Türkleri için ağır bir mesaj verdiler ve Ermeni askerler bu adımla stratejik açından önemli bir mekanı da ele geçirdiler.
Katliam sırasında Ermeni askerlerine esir düşen ve serbest kalan Azerbaycanlı Hüseynağa Guliyev, gözü dönmüş insanların Hocalı'da gerçekleştirdikleri barbarlığın vahşi hayvanları bile geride bıraktığını söyledi. "Annelerinin gözleri önünde çocukların dersini yüzüyorlardı" diyen Guliyev, vahşi hayvanların bile o insanlardan daha merhametli olduklarını ifade etti.
Azerbaycan'a göre, Hocalı Katliamı, 1949 Cenevre Sözleşmeleri'nin, Birleşmiş Milletler'in Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşmesi, Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi çok sayıda sözleşmenin ciddi ihlali anlamına geliyor.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli karara göre Hocalı'da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eş değer eylemler olarak görüldü.
Bir suçun soykırım kapsamında değerlendirilebilmesi için hedef kitleye veya gruba yönelik yok etme kastıyla hareket edilmesi gerekiyor.
Hocalı Katliamı'nda, Hocalı kasabasındaki sivillerin özel kasıtla öldürüldüğü, ciddi fiziki veya zihni zarara maruz bırakıldıkları, bu sivillerin yaşam şartlarının ortadan kaldırıldığı, kendilerine fiziki olarak yok etme amaçlı zarar verildiği ve çocukların zorla başka bir gruba transfer edildiği gibi eylemlerin gerçekleştirildiği ispatlanırsa, elbette bu katliam soykırım şeklinde kabul edilebilir.
Hocalı katliamı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) bakıldığında 2. maddedeki yaşam hakkı, 3. maddedeki işkence yasağı, 5. maddedeki kişi güvenliği ve özgürlüğü, 8. maddedeki özel hayatın ve aile hayatının korunması ile AİHS'nin 1. Ek Protokolü'nün 1. maddesinde yer alan mülkiyet hakkı ihlal edildi.
Olaylarda ihlal edilen bir başka uluslararası hukuk kuralının da "toprak bütünlüğüne sadakat yükümlülüğü"dür. BM Antlaşması'nın 2. maddesinde belirtilen bu yükümlülük, Azerbaycan toprağı olan Karabağ bölgesinin askeri anlamda işgal edilmesiyle çiğnendi. Nitekim BM Güvenlik Konseyi'nin 1993 yılında aldığı 822, 853, 874 ve 884 numaralı kararları da bu askeri işgali teyit etmektedir.