Arama
İslam tarihinin önemli ihtisas kurumu darülhadis hakkında 10 bilgi
Medreselerin en üst basamağında yer alan darülhadisler, kuruldukları dönemden itibaren ilim hayatına ve sistematiğine önemli katkılarda bulundular. Peygamber Efendimizin (SAV) hadislerinin öğrenimi için kurulan bu okullarda İbn Asakir, İbnu's-Salah, İbn Teymiye gibi önemli muhaddisler hocalık yaptı. Peki, darülhadislerde hangi eserler okutulurdu?
📌 Hadis ilmi geleneğini devam ettiren Osmanlı, inşa ettiği darülhadis medreseleri ile ülkeyi ihya etti. Ülkenin dört bir tarafından açılan darülhadislerde çok önemli isimler yetişti.
📌 Bunlardan bazıları şöyleydi: II. Murad'ın Edirne'de yaptırdığı Dârülhadis Medresesi, Bursa'da Lutfullah Çelebi, İstanbul'da Vefa semtinde Molla Gürâni, Mevlânâzâde, Amasya'da kurulan Abdullah Paşa, Amasya'da Osman Çelebi, Eyüp'te Defterdar Mehmed Çelebi, Süleymaniye dârülhadisleridir.
📌 Medreselerin en üst basamağında yer alan hadis ihtisas kurumlarıydı. Burada müderrisliğin ilk kademesi olan ibtidâ-i hariçten son kademesi dârülhadis pâyesine kadar her rütbedeki müderris ders okuturdu.
📌 Darülhadislerde nazır denilen memurlar bulunurdu. Okulu idare etmek, vakfedilen mülklerin gelirlerini toplamak, dersleri kontrol etmek, maaşları dağıtmak, dârülhadisin imarı, tefrişi, temizliği, aydınlanması görevleri arasında yer alırdı.
📌 Dârülhadislerdeki görevlilerden biri de imamdı. Medresenin mescidinde namaz kıldırıp kırâat-i seb'a okuturdu ve 60 dirhem maaş alırdı. Mescitte 20 dirhem maaş alan bir de müezzin vardı.
📌 Medreselerdeki talebelere aylık 8 dirhem burs verilirdi. Hadis kitaplarından birini ezberleyecek kadar çalışkan olanlar nazır tarafından ödüllendirilirdi. Dârülhadisin kütüphanelerinde; eserleri muhafaza edip tadilatını yapmak gibi görevleri bulunan hazin isimli görevli bulunurdu ve 18 dirhem maaş alırdı.
📌 Mekteplerde hadis ilimlerinin yanı sıra, Kur'an-ı Kerim, tefsir, kıraat dersleri tanzim edilirdi. Bu medreseler fıkıh dersleri, cezai hükümler, mahkeme usuller, devletin idare ve teşkilatı ve savaş hukukuna ait hususlar da öğretilirdi.
📌Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim, Mesabihu's-sünne ve Meşariku'l-Envar Beyhaki'nin Sünenü'l Kübra'sı adlı eserler okutulurdu. Osmanlı dönemindeki darülhadislerde Sahihu'l Buhari'yi ve Kirmani Şerhi başından sonuna kadar okutuldu.
📌 Süleymaniye Dârülhadisi Osmanlı Devleti'nin en yüksek kadrolu medresesiydi. Külliyesinin vakfiyesinde hadis ilmine dair okutulması gereken kitapların listesi bulunurdu. Bunlar:
➡ Buhari - Sahihu'l-Buhari
➡ İmam Müslim- Sahihu'l Müslim
➡ Ebu Davud - Sünenü Ebi Davud
➡ Bağavi- Mesabihu's-Sünne
➡ Kadı İyaz-eş-Şifa bi-Ta'rifi Hukukı'l-Mustafa,
➡ İbnü'l-Esir - Camiu'l-Usul li Ehadisi'r-Rasul,
➡ Sağani- Meşarıku'l-Envar
➡ Nevevi- el-Minhac fi Şerhi Müslim
➡ et-Tibi- el-Kaşif an Hakaiki's-Sünen
➡ ez-Zehebi- Tecridü Esmai's-Sahabe
➡ Zeynü'l-Arab- Şerhu Mesabihi's-Sünne
➡ Kirmani- el-Kevakibü'd Derari fi Şerhi'l- Camii's- Sahihi'l-Buhari