Arama
İstanbul'da az bilinen 10 Hamidiye Çeşmesi
Şehr-i İstanbul'un sevdalısı Sultan II. Abdülhamid, mevcut düzensizliğin önüne geçmek ve yeni yatırımlar yapmak kaydıyla can çekişen şehre yaşanırlık kazandırmak istiyordu. Peki, Abdülhamid'in başkent olan İstanbul'u, marka şehir haline getirmek için dünyanın önde gelen mimarlarına ve şehir plancılarına İstanbul ile ilgili projeler çizdirdiğini biliyor muydunuz? Sizler için, İstanbul'da az bilinen 10 Hamidiye Çeşmesi'ni derledik.
Kitabesine bakıldığında tarihini veren manzum tarih metnini, Üsküdarlı Şair Ahmed Talat Bey söylemiştir. Kitabesi ise aklam-ı sitte ve talik yazı üstadı, devrin en önemli hattatı Sami Efendi tarafından celi talik yazısıyla mermere kabartma olarak yazılmıştır.
Dört yüzlü meydan çeşmesi olarak barok üslupta tasarlanan çeşmenin, ince silmelerle hareketlendirilmiş cephelerinden iki yüzü dar, diğer iki yüzü ise daha geniş olarak karşılıklı iki cephe biçiminde düzenlenmiştir.
Çeşme, Osmanlı mimarisinde eklektik üslupla yapılan özgür bir eser örneğidir. Günümüzde Maçka Parkı girişinde yer alan çeşmenin, özgün yerine taşınmasına yönelik çalışmalar bulunmaktadır.
Beşiktaş'ta Barbaros Bulvarı'ndan Palanga Caddesi'ne dönüldüğünde sağda bulunan Orhaniye Askeri Lojmanları'nın sınırları içerisindedir. Sultan II. Abdülhamid tarafından yaptırılan çeşme, Yıldız Sarayı'na su temin etmek için yapılan suyolu üzerinde bulunmaktadır. Bugün şehir şebekesine bağlı olan çeşme, yapıldığında Hamidiye Suyu'nun Balmumcu deposundan, Yıldız yönüne giden ana koldan beslenmekteydi.
Şair Muhttar'a ait olan 10 beyitlik kitabe, Hattat Abdülfettah Efendi tarafından talik hattıyla yazılmıştır. Kitabesinde, 1306 tarihinde yaptırıldığı ifade edilmektedir. Çeşme kitabesinin 3, 6, 9 ve 12. beyitlerinde ebced hesabıyla inşa tarihi verilmiştir.
Türk neoklasiği şeklinde tarif edilen Birinci Ulusal Mimarlık Üslubu tarzında, küp gövdeli bir meydan çeşmesi olan yapı, bir zamanlar Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi'nin civarında olduğu ifade edilmektedir. Çeşmede, Türk klasik devir mimarisinin kemer, niş, tezniyat gibi unsurları bol miktarda kullanılmıştır.
Gövdesi sarı renkli küfeki taşından olan dört yüzlü meydan çeşmesinin kitabe, sütun ve çeşme aynaları ile her yüzünde bulunan su tekneleri mermerdendir. Çeşmenin, birbirinin eşi dört cephesi de çifte sütunlarla simetrik olarak üç eşit bölüme ayrılmıştır.