Arama
İstanbul'da az bilinen 10 Hamidiye Çeşmesi
Şehr-i İstanbul'un sevdalısı Sultan II. Abdülhamid, mevcut düzensizliğin önüne geçmek ve yeni yatırımlar yapmak kaydıyla can çekişen şehre yaşanırlık kazandırmak istiyordu. Peki, Abdülhamid'in başkent olan İstanbul'u, marka şehir haline getirmek için dünyanın önde gelen mimarlarına ve şehir plancılarına İstanbul ile ilgili projeler çizdirdiğini biliyor muydunuz? Sizler için, İstanbul'da az bilinen 10 Hamidiye Çeşmesi'ni derledik.
Şair Muhttar'a ait olan 10 beyitlik kitabe, Hattat Abdülfettah Efendi tarafından talik hattıyla yazılmıştır. Kitabesinde, 1306 tarihinde yaptırıldığı ifade edilmektedir. Çeşme kitabesinin 3, 6, 9 ve 12. beyitlerinde ebced hesabıyla inşa tarihi verilmiştir.
Türk neoklasiği şeklinde tarif edilen Birinci Ulusal Mimarlık Üslubu tarzında, küp gövdeli bir meydan çeşmesi olan yapı, bir zamanlar Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi'nin civarında olduğu ifade edilmektedir. Çeşmede, Türk klasik devir mimarisinin kemer, niş, tezniyat gibi unsurları bol miktarda kullanılmıştır.
Gövdesi sarı renkli küfeki taşından olan dört yüzlü meydan çeşmesinin kitabe, sütun ve çeşme aynaları ile her yüzünde bulunan su tekneleri mermerdendir. Çeşmenin, birbirinin eşi dört cephesi de çifte sütunlarla simetrik olarak üç eşit bölüme ayrılmıştır.
Beşiktaş ilçesi, Asariye Caddesi ile Eğriçınar Sokak'ın kesiştiği alanda, apartman önünde bulunmaktadır. Sultan II. Abdülhamid Han'ın yaptırdığı tek yüzlü Hamidiye meydan çeşmelerinden olan çeşme, 1900 yılında yaptırılmıştır.
Hamidiye Çeşmesi ismiyle İstanbul'un farklı bölgelerinde Sultan II. Abdülhamid tarafından yaptırılan birçok çeşme vardır. Asariye Hamidiye Çeşmesi de bunlardan biri olup, Hamidiye Suları olarak bilinen su sisteminden yararlanmıştır.
Çeşmenin üst tarafından yuvarlak bir madalyon içinde Sultan II. Abdülhamid Han'ın tuğrası, tuğranın da alt kısmında Hamidiye Çeşmesi yazısı ve çeşmenin yapım yılı olan 1318 tarihi yazmaktadır.
Çeşmenin alınlığının altından, oymalı iki silme geçmektedir. Ayna taşından dalgalı kemer formu etrafında rumi motifli süslemeler görülmektedir. Kafesli bir ayak üzerine oturan piramidal formlu kurnası kırılmıştır. Günümüzde suyu akmayan ve bakımsız olan Asariye Hamidiye Çeşmesi onarılmayı beklemektedir.
Bebek'te Küçükbebek Caddesi'nin girişinde, sağ tarafta yer alır. 1930'lu yıllarda yol genişletme çalışmaları nedeniyle orijinal yeri olan Bebek Karakolu arkasından sökülüp bu bölgeye taşınmıştır. Geçmişten günümüze gelen Bebek'teki önemli kültürel miraslardan olan çeşme, tek yüzlü duvar çeşmesidir. Çeşme, yüksekçe bir tekne taşı olan Hamidiye Çeşmesi'dir. Önündeki yolun yükselmesi sonucu tekne taşı hizasına kadar batmıştır.
Çeşmenin üstünde, iki köşesinde topuz şeklinde süslemeler vardır. Çeşme genel olarak ele alındığında neoklasik üslupta yapılmış olsa da en tepesinde alınlık benzeri bir madalyon içinde ampir dönem süslemeler görülmektedir. Oluklu iki sütun arasında yer alan ayna taşı, düz ve sadedir.