Arama
İstanbul'un fethinde zafer kazandıran Şahi Topunun sırrı
Fatih Sultan Mehmet, Peygamberimizin müjdelediği "İstanbul'un fethi"ni gerçekleştirme şerefine nail oldu ve şehrin semalarında İslam sancağını dalgalandırdı. "Yıkılamaz" sanılan surları yıkmayı başararak, yeni bir çağ açtı. Peki, İstanbul'un fethini sağlayan, Fatih Sultan Mehmet'in bizzat kendisinin geliştirdiği Şahi Topunun sırrı neydi? Yine kendi icadı olan havan topunu hangi amaçla kullandı?
Urban Usta, II. Mehmet'e, İstanbul'un hatta Babil'in surlarını yerle bir edebilecek toplar yapabileceğini, sanatından emin olduğunu, ancak ne kadar uzağa atabileceğini bilmediğini söylemişti.
Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmet hesapları kendisinin yapacağını söyleyerek, Urban'ı bir an önce dediği gibi bir top dökmesi için görevlendirdi.
Urban Usta tarafından yapılan ilk büyük top, Rumelihisarı'na kondu ve Boğaz'dan izinsiz geçmeye çalışan bir Venedik yelkenlisi batırıldı. Diğer topların da yerleştirilmesiyle Boğaz'da geçiş kontrol altına alındı, İstanbul'un ana ikmal yolu böylece kesilmiş oldu.
Rumelihisarı'ndaki toplar denize paralel olarak dümdüz fırlatılabilmeleri için tam su kenarına yerleştirilmişti. Fakat ortada yine de bir sorun vardı: Gemileri topla batırmak düşünüldüğü kadar kolay değildi.
Geleneksel olarak topların mesafesini uzatmanın tek yolu, havaya doğru eğimli atışlar yapmaktı. Fakat havaya doğru ateş edildiğinde, sadece top mermisi düştüğü anda gemiyi vurma şansı oluyordu.
Dönemin bir görgü tanığı, Türklerin bu sorunun üstesinden nasıl geldiklerinin ipuçlarını veriyordu: "Denizin üzerinde dümdüz giden dev gibi yuvarlak toplar atıyorlar ve sanki onları yüzdürüyorlardı."
Türklerin kullandıkları bu taktik, benzeri II. Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından Nazi barajlarını yıkmak için de kullanılacak olan gülleleri su üzerinde sektirme taktiğiydi.
Gülleleri su üzerinde sektirmenin taktik avantajı, daha uzak mesafelerde bulunan gemileri vurma şansını artırmasıydı. Üstelik bu sayede gemiler, batırmanın en kolay olduğu su hattı hizasından vurulmuş oluyordu.
Bu başarıdan sonra II. Mehmet, Urban Usta'dan, o zamana kadar görülmemiş bir top yapmasını istedi. Urban kuşkusuz iyi bir top döküm ustasıydı ama iyi bir topçu değildi. Onun bu eksiklikleri, bizzat Fatih Sultan Mehmet ve Osmanlı mühendisleri tarafından giderildi.
Yapımı üç ay süren ve "Şahî" adı verilen bu topların Edirne'de atış denemeleri öncesi, halkın heyecan ve korkuya kapılmamaları için şehre tellallar salındı; çıkacak dehşetli gürültünün sebebi önceden haber verildi.