Arama
İstanbul'un fethinin başladığı yer: Aydos Kalesi
İstanbul'un en yüksek noktası, 537 metre ile Aydos Tepesi'dir. Burayı dikkat çekici yapan bir diğer noktaysa zirvesinde yer alan kalesidir. Prof. Dr. Halil İnalcık, Aydos Kalesi'ni "İstanbul'un fethinin başladığı yer" olarak tanımlar. İstanbul'u Anadolu'ya bağlayan yol üzerinde yer alan kale, tarih içerisinde kilit rol oynadı. Peki, Abdurrahman Gazi kaleyi nasıl fethetti?
📌 Osmanlı tarihçisi Âşık Paşazade, kalenin fethine ilişkin bir de aşk hikâyesi aktarır:
"Kale tekfurunun kızı, rüyasında Peygamber Efendimizi (SAV) görme şerefine nail olur. Bir yiğit onu düştüğü çukurdan kurtarır, yıkar, temiz elbiseler giydirir. Ona âşık olur. Yerleşimi kuşatan Osmanlı askerlerinin başında Abdurrahman Gazi'nin yüzünü görünce rüyasındaki kahraman olduğunu hatırlar ve kaleyi onlara teslim edeceğini bildiren bir notla birlikte askerlere bir taş atar. Kaleyi kuşatan askerlerin başında olan Abdurrahman Gazi'ye sahte bir geri çekilme yapmalarını, sonra gece bir baskın ile geri gelmelerini, kendisinin onları içeri alacağını söyler. Bunun üzerine Osmanlı ordusu geri çekiliyormuş izlenimi yaratarak uzaklaşır. Kaledekiler de Osmanlı askerlerinin kaçtığını düşünür. Gece tekrar dönen Osmanlı ordusu komutanı Abdurrahman Gazi, tekfurun kızı tarafından içeri alınır, daha sonra kale kapıları açılarak Osmanlı askerleri kaleyi ele geçirir. Tekfur kızı ile Osmanlı komutanı Abdurrahman Gazi arasında geçen bu aşk daha sonra mutlu bir şekilde sonlanır ve bir de çocukları olur."
📌 Bu hikâye, Hoca Sadettin Efendi, Neşrî, Hadidî, İbn-i Kemal, Katip Çelebi, Solakzade Mehmet Hemdemi Efendi, Joseph von Hammer-Purgstall ve Alphonse de Lamartine gibi birçok yazarın eserinde farklı biçimlerde anlatıldı.
📌 Kaleyi fetheden Osmanlı, 1328'den itibaren bölgenin hâkimi oldu. Abdurrahman Gazi de "Aydos Fatihi" olarak anılmaya başlandı. Prof. Dr. Halil İnalcık, Abdurrahman Gazi fetihten sonra kaleyi akın merkezi haline getirdiğini belirtir. Kaleye yerleşen Osmanlı komutanı sonrasında Üsküdar, Pendik ve Boğaz'a akınlar düzenledi.
📌 Aydos Kalesi'nin bulunduğu bölge, uzun süre anahtar noktadaydı.
📌 Kervanların yol güvenliği de dâhil olmak üzere, sonraki dönemlerde iç kale haline gelen Aydos Kalesi'nin, İstanbul'un fethiyle birlikte, bu stratejik önemi azaldı.
📌 Daha sonra kazanılan Pelekanon zaferi ile İzmit tekfuruna yardım için İstanbul'dan gönderilecek askerî kuvvetlerin önü kesildi. Bu sayede on yıl sonra İzmit'in fethinin önü açıldı.
📌 İzmit'in fethinden sonra çok beğendiği bu şehre yerleşen Orhan Gazi, artık ihtiyaç olmadığı için Aydos Kalesi'ni yıktırdı. Kale içerisinde yaşayanlar da İzmit'e getirildi.
📌 Aydos Kalesi'nin fethi ile Osmanlı, Bizans'ı zor durumda bırakan önemli gazalara başladı. Fatih'in fetihten önce, Osmanlılar tarafından İstanbul'a karşı ikinci büyük tehdit, 1366'da I. Murad'ın Silivri fethiydi. İlk önemli kuşatma Yıldırım Bayezid'in, 1394'ten 1402'ye kadar İstanbul'u kuşatmasıydı.
📌 2016 yılında İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından bölge başlatılan kazılarda önemli mimari yapılar ortaya çıkarıldı. Kilise, şapel, 2 adet sarnıç, künklerden oluşan su yolları, depo amaçlı kullanılan yapılar ve diğer yaşam alanları ile erken tunç çağına kadar uzanan buluntular ele geçirildi. Yapılan kazılar, kalenin bulunduğu alanın Bizans'tan önce de kullanıldığını gösterir.
Kadim kentin en yüksek noktasından, İstanbul'un orta noktasına gitmeye hazır mısınız👇