Arama
İstiklal Marşı'nın ilk bestesi
Mehmet Akif Ersoy'un kaleme aldığı İstiklal Marşı 12 Mart 1921'de alkışlarla 724 şiir arasından birinci seçilmişti. Ancak bu muhteşem şiir zihinlerde yer edecek letafette bir besteye de ihtiyaç duyuyordu. Yazılması için olduğu gibi marşın bestelenmesi için de bir yarışma açıldı. Bu yarışmada seçilen eser ise Ali Rıfat Çağatay'ın hazırladığı besteydi.
Ali Rıfat Çağatay kimdir?
➤ İstiklal Marşı'nın ilk bestesini icra eden Ali Rıfat Çağatay geleneksel Türk müziğine farklı bir yorum katan Ali Rıfat Çağatay, 1867 İstanbul doğumlu bir besteciydi. Aynı zamanda bir eğitmen de olan Çağatay, çocukluğunda özel eğitim görerek, ud, viyolensel ve kemençe çalmayı öğrenmiş, genç yaşta en iyi ud virtüözleri arasına girmişti.
➤ Önce Şart Cemiyeti'ni, sonra Türk Musikisi Ocağı'nı kuran, yöneten ve yüzlerce öğrenci yetiştiren Çağatay, geleneksel Türk müziğini Batılı yazım teknikleriyle yeniledi. Bestelerini bu tanımlara uygun olarak yapan yetenekli besteci 3 Mart 1935'de İstanbul'da hayatını kaybetti.
İstiklal Marşı'nın son kez bestelenmesi
➤ Ali Rıfat Çağatay'ın bestesinin üzerinden sadece 6 yıl sonra İstiklal Marşı yeniden bestelendi. Bu defa İstiklal Marşı'nı besteleyen isim yeteneği ile bir dönem ll. Abdülhamid'in de dikkatini çeken ilk Türk konser kemancısı Osman Zeki Üngör idi.
➤ Üngör, Muzıka-yi Hümayun muallimi görevini gerçekleştirdiği yıllarda arkadaşlarının Milli Mücadele'nin heyecan verici hikayesini ve arkadaşlarının şevkle anlatışını dinlerken gelen heyecan ile İstiklal Marşı'nı besteledi.
➤ Osman Zeki Üngör İstiklal Marşı'nı bestelemesinin hikayesini şu sözlerle anlatmıştı:
"İstiklal Savaşı'nın devam ettiği sıralarda ben, Muzıka-yi Hümayun muallimi idim. Yani doğrudan doğruya Saray'a ve Sultan Vahdettin'e bağlıydık. Bando, fasıl takımı ve orkestra benim emrimde idi. Şişli'de Uğurlu Han'ın 4 numarasında oturuyordum. Kurtuluş ordusu süvarilerinin İzmir'e girdiklerinden iki veya üç gün sonra evimde, Talim-Terbiye Heyeti azası ve terbiye mütehassısı dostum Haydar merhumla oturuyorduk. Kapı çalındı. İlkokul öğretmeni İhsan merhum geldi. Büyük bir heyecan içinde, süvarilerin İzmir'e girişlerini anlatmaya başladı. Hepimiz coşmuştuk. Hemen kalkıp piyano başına geçtim ve derhal içimde doğan parçayı çalmaya koyuldum.
İlk etapta marşın giriş kısmındaki akoru oluşturdum. Bu şekilde iki, üç mezür yaptım. Arkadaşlarım, 'Aman, bu çok güzel bir şey olacak' dediler. Bunun üzerine İhsan'a İzmir'in kurtuluşunu ve büyük zaferi bütün teferruatı ile anlatmasını rica ettim. O anlattı, ben çaldım. Böylece kısa zamanda eserin taslağı ortaya çıktı. Ertesi gün de çalıştım. İki gün sonra beste bitti. Götürüp arkadaşlara gösterdim. Çok beğendiler. Bunun üzerine bu müziği Milli Marş olarak takdime karar verdim."
Mehmet Akif Ersoy Şiirleri: Anlamlı, En Güzel Mehmet Akif Ersoy Sözleri
İstiklal Marşı'nın günümüzdeki bestesi
➤ Dokuz dörtlük ve bir beşlikten oluşan marşın bando düzenlemesini İhsan Servet Künçer, armonisini Edgar Manas yapmıştı. Bugün dahi İstiklal Marşı Osman Zeki Üngör'ün 1930 yılında gerçekleştirdiği beste ile okunmaya devam etmektedir.
Ediplerin gözünden Mehmet Akif
"Allah bir daha bu ülkeye istiklal marşı yazdırmasın!"
➤ Türk Edebiyatı'nın en önemli isimlerinden Mehmet Akif Ersoy, bütün hayatını vakfettiği yüce İslam'ın verdiği ruh, maneviyat ve cesaret ile İstiklal Marşı'nı kaleme almıştı. Yüz yılı aşkın bir süredir vatanımızda yankılanan eserini ardından şu sözleri sarfetmişti:
"İstiklal Marşı'nın ruhu ebediyen yaşasın ve Allah bu millete bir daha İstiklal Marşı yazdırmasın!...