Arama
Kanije fatihi Tiryaki Hasan Paşa kimdir?
Kanije kahramanı olarak tanınan Osmanlı veziri Tiryaki Hasan Paşa'ya bu lakap, kahveye olan düşkünlüğü sebebiyle verildi. 1600 yılında Kanije Kalesi'ni fethederek beylerbeyi unvanını aldı. Peki; kahramanlığı, cesareti, sabrı, dikkat ve titizliğiyle övülen Tiryaki Hasan Paşa, 70 gün süren Kanije kuşatmasında Haçlıları nasıl bozguna uğratmıştı?
◾ Halep'in kontrol altına alınmasından sonra Hasan Paşa'nın emeklilik yılları uzun sürmedi, tecrübesi dolayısıyla Budin beylerbeyiliğine tayin edildi. Ancak birkaç günlük hastalıktan sonra orada vefat etti ve Budin'de defnedildi.
◾ Tiryaki Hasan Paşa, kahramanlığı, cesareti, adamlarının çokluğu ve bunlar nezdindeki saygınlığı, sabrı, dikkat ve titizliğiyle övüldü. Gazâları için müstakil eserler yazıldı, Kanije müdafaası romanlaştırıldı.
◾ Kanije Savuması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı döneminde, 1601'de 70 gün boyunca Kanije Kalesini kuşatan Habsburg ordusuna karşı Osmanlıların yaptığı savunma ve karşı saldırıdır.
◾ 1600 yılında Avusturya'ya karşı ilerleyen Osmanlı ordusu, Kanije kalesini ele geçirdi. Kalenin komutanlığına Tiryaki Hasan Paşa getirildi.
◾ Kalede 9 bin civarında bir askeri kuvvete ek olarak cephane ve erzak bırakan Osmanlı ordusu geri çekildi. Bunu fırsat bilen Avusturyalılar, 9 Eylül 1601'de Kanije Kalesi önlerine geldiler. Avusturyalılar gelir gelmez, kalenin dış çevreyle olan bağlantılarını kestiler.
◾ Avusturya ordusu 35 bin ile yüz bin arası asker ve 47 büyük topa sahipti. Orduda Avusturyalıların yanı sıra İtalya, İspanya, Malta ve Papalık askerleri de vardı. Osmanlı ordusunda ise 9 bin yeniçeri ve küçük çaplı 100 civarında top vardı. Bunun da yanında, az miktarda cephane ve erzağı vardı. Ayrıca, Haçlı Ordusu kalenin tüm dış bağlantılarını kesmiş bulunuyordu. Hasan Paşa ilk başlarda sadece tüfek atışı yaptırdı.
◾ Haçlı ordusunun komutanı Arşidük II. Ferdinand Osmanlı ordusunun topu olmadığını düşünüp saldırıya geçti. Bu tuzağa düşen Haçlı ordusu, Osmanlı ordusunun aniden bütün toplarının ateşlemesi sonucu ağır kayıp verdi.
◾ Kuşatmanın ikinci ayına yaklaşılırken, kaledeki cephane çok ciddi bir şekilde azalmış durumdaydı. Bu durum Tiryaki Hasan Paşa'yı kara kara düşündürüyordu. Aklına bir çare geldi. O da olmazsa, kale düşecekti. Gece baskını (huruç) yapılacaktı. Orduya haber salındı ve düşmana fark ettirmeden gece baskını için hazırlıklara başlandı.
◾ 18 Kasım 1601'de, Hasan Paşa ve kurmayları dahil Osmanlı kuvvetleri Haçlılara gece baskını düzenledi. Arşidük Ferdinand çok sayıdaki adamı ve muhafızları ile kaçtı. Haçlı ordusu geride 47 büyük top, 14 bin tüfek, 60 bin çadır, 15 bin kazma kürek, binlerce erzak bıraktı. Tiryaki Hasan Paşa'ya bu zaferi kazanınca, kendisine beylerbeyi unvanı verildi.