Kıbrıs Barış Harekatı'nın tarihsel arka planı
Kıbrıs Barış Harekatı, 20 Temmuz 1974 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kıbrıs adasına düzenlediği bir askeri operasyon olarak bilinir. Bu harekatın temel amacı, Kıbrıs'taki Türk ve Yunan toplulukları arasındaki artan gerilimi sona erdirmek ve Kıbrıs Türklerinin güvenliğini sağlamaktı. Kıbrıs Barış Harekatı, adanın tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Harekatın sonuçları uluslararası ilişkilerde dengeleri değiştirdi. Bugün bile Kıbrıs meselesi, bölgede ve uluslararası arenada tartışılan ve çözüm aranan bir konu olmaya devam ediyor. Sizler için bu harekatın arka planını inceledik.
Giriş Tarihi: 14.08.2023
16:01
Güncelleme Tarihi: 01.10.2024
14:30
"Yalnız Türklere değil Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz"
🔷 Barış ve huzur düsturuyla yolan çıkan Türk askerleri havadan ve denizden Kıbrıs Barış Harekatı 'na başlamıştı. Türk askerleri, 20 Temmuz 1974 'te sabahın ilk ışıklarıyla Ada'daki Türk Mücahitlerle Rumlara karşı mücadele etti ve tüm dünyaya da garantörlük görevinin gereğini yerine getirdiğini bildirdi.
"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Yunanistan'ın, Kıbrıs'ın uluslararası antlaşmalarla kurulu ve Türk namusunun
teminatı altında bulunan düzenini, 15 Temmuz 1974 günü silahlandırdığı sergerdelerle bozması karşısında
bu sabah şafak vakti vecibeleri yerine getirme görevini büyük Türk ordusuna vermiştir. Milletimize,
insanlığa ve bütün Kıbrıslılara şeref kazandıracak olan çıkartma harekatı tam bir başarı içerisinde
gelişmektedir. Türkler Kıbrıs'a barış için gidiyor. Yalnız Türkler için değil, Rumlar için de barış için."
🔷 Türkiye'nin Ada'ya müdahalesi sonrası Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi acilen toplanmış, Türkiye, İngiltere ve Yunanistan'ı davet ederek çözüm çabaları üzerine çalışmıştır.
🔷 Cenevre'de toplanan bu konseyde amacın bir çözüm bulmak olmadığını, kendilerini oyalamak olduğunu anlayan Türkiye, hiç vakit kaybetmeden henüz görüşmeler devam ederken 14 Ağustos 1974 'te II. Kıbrıs bölümü nü "Ayşe Tatile Çıksın " parolası ile hayata geçirdi.
🔷 Ada'daki Rumlara karşı amansız bir mücadeleye girişen Türk askeri , Rumların zulmüne "dur" dedi. Rumlar, Türk askerinin bu müdahalesi sonrasında işgal ettikleri Türk topraklarından geri çekilmek zorunda kaldılar.
🔷 Türk bölgelerinden geri çekilen Rum milisleri, savunmasız ve silahsız olan onlarca Türk köyünü yakıp-yıkarak çok sayıda masum insanı şehit etti. Özellikle Taşkent, Atlılar, Muratağa, Sandallar köylerinde tamamı çocuk, yaşlı ve kadınların olduğu toplu mezarlar bulundu.
İlk hava şehidimiz: Cengiz Topel
🔷 Kıbrıs Barış Harekatı 'nda Türk ordusu 498 asker şehit verdi. Kıbrıs Türk tarafında ise, harekat boyunca 70'i mücahit, 270 kişi şehit oldu . Kıbrıs'taki Türklerin genel olarak verdiği şehit sayısı toplamda 1672 kişi olarak kayıtlara geçti.
🔷 Yüzbaşı Cengiz Topel 'in kullandığı F100F jeti Erenköy'deki Türk köylerini içinde bulunduğu Rum yağmasından kurtarmak için bölgede göreve gitmiş; ancak yerden aldığı bir isabet neticesinde jet düşmüştür. Cengiz Topel, paraşütle atlayarak hayatını kurtarmış ancak Rumların eline esir olarak düştü. Rumların korkunç işkencelerine maruz kalarak iskenceyle şehit edildi. Böylece Cengiz Topel, Türkiye Cumhuriyet'inin ilk hava harp şehidi oldu.
🔷 Türk askerleri yalnızca 2 günde (14 Ağustos-16 Ağustos) Ada'nın üçte birlik bölümünde kontrolü sağladı ve bölgeyi ele geçirdi. Rumların yağmaladıkları bölgelerde katledilen yüzlerce Türk'ün naaşları ise Rumların geri çekilmek zorunda kalmasından sonra ortaya çıktı.
🔷 Uzun yıllardır Ada'da Türklerle beraber yaşayan Rumların, bir gecede katlettikleri Türk komşularına karşı yaptıkları bu onursuz vahşetin resmi, uzun süre hafızalarda kaldı.