Arama
Laleyi dünyaya tanıtan seyyah Kanuni’yi nasıl anlatmıştı?
Osmanlı'da büyük bir özenle yetiştirilen lalenin Avrupa'ya ilk kez Kanuni Sultan Süleyman devrinde gittiğini biliyor muydunuz? Türk lalesini önce Avrupa'ya daha sonra tüm dünyaya tanıtan Busbecq, Osmanlı topraklarına elçi olarak gelmişti. Busbecq, bir tören sırasında Kanuni'yi görmüş, kaleme aldığı seyahatnamesinde "onda bir zerre bile gurur nişanesi görülmediğini" söylemişti. Peki Busbecq, payitahta dair başka neler anlattı?
Busbecq, seyahat notlarını mektup tarzında kaleme alanların öncüsü sayılabilecek bir seyyahtır.
İstanbul'da bulunduğu sırada dikkatli gözlemlerini ve izlenimlerini Macar bir diplomat olan arkadaşı Nicholas Michault'a yolladığı dört mektupla paylaştı.
Dönemin şartlarına nispeten tarafsız sayılabilecek bir bakışla Osmanlı topraklarındaki gelişmeleri, yönetimin savaştığı ülkeler ile arasındaki münasebetleri, İstanbul'un gündelik yaşamını muhatabına aktarmıştı.
Kaldığı yedi yıl boyunca Türkiye'deki bitki yayılımını da inceleyen seyyah, Avrupa'da hiç bilinmeyen lale soğanlarını botanik uzmanı olan arkadaşı Charles de l'Ecluse'e gönderdi.
Bu andan itibaren lale, 40 yıl içinde tüm Avrupa'da bilinen ve çok kıymetli sayılan bir bitki haline geldi.
Busbecq'in Osmanlı topraklarında kaldığı sürece ilgilendiği başka bir saha da eski kitabeler ve paralardı. Bu sürece hatırı sayılır kitabe kopyası ve eski para elde etti. Busbecq, İstanbul'da kaldığı sürede gözlemlediklerine dair şu sözleri kaleme aldı:
"Eylül'de muzaffer ve muazzam donanma, esirler, ganimetler ve zaptolunan sefinelerle beraber İstanbul'a döndü."
"Bu bizim için ne kadar elim, acıklı bir manzara ise Osmanlılar için, o kadar hoş, zevkli bir manzara idi. Muzaffer donanma ilk gece İstanbul kapılarında demirledi.
Maksat sabahleyin büyük bir seyirci kalabalığı karşısında şanlı, şerefli, tantanalı bir şekilde limana girmekti."