Arama
Malhun Hatun kimdir?
Malhun Hatun, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Osman Gazi'nin hanımı ve ikinci padişah Orhan Gazi'nin annesi olarak bilinir. Malhun Hatun ile Osman Gazi'nin evliliği siyasi bir etkiye sahiptir. İşte Osman Gazi'nin ilk eşi Malhun Hatun hakkında tarihi bilgiler...
Orhan Gazi Türbesi, Bursa
Edebâli mutasavvıf olması yanında ilk Osmanlı kadısı ve müftüsüdür. Döneminin birçok fakihi ile görüşmüş ve onlardan ders almış, çok sayıda talebe yetiştirmiştir. Edebâli uzun bir ömür sürdükten sonra 726 yılında vefat eder.
Osman Bey'in Malhun Hatun'dan kendisinden sonra tahta geçecek oğlu Şehzade Orhan doğar. Yaşamının son yıllarını Bilecik'te geçiren Malhun Hatun 1324'te hayatını kaybeder. Daha çok ev ortamına benzeyen türbesi bulunur.
Tuğra hakkında doğru bilgi veren en eski kaynak, Kaşgarlı Mahmud'un 11. yüzyıla ait Divan-ı Lügat-üt Türk, adlı eseridir. Kaşgarlı, bu kelimenin aslında Oğuzca "tuğrağ" şeklinde söylendiğini ve onun, hakanın mührü ve buyrultusu olduğunu bildirir.
Osmanlı Devleti'nin kısa zamanda büyümesi ve dolayısıyla iş hacminin genişlemesi, tuğra çekmeyi bilen ve adına nişancı denen memurlara ihtiyaç duyulmasına sebep olmuştur. Resmi bir evrak, defterdar ve reisülküttab (dışişleri bakanı) tarafından kontrol edildikten sonra vezir-i azama gider; onun da incelemesinden geçtikten sonra nişancıya yollanır; o da gelen evrakın üzerine tuğrayı çekerdi.
Yüksek bir rütbe olan nişancılık 18. yüzyıl sonlarında önemini kaybetmeye başlayınca onun yerini tuğra-nüvis (tuğra çeken) denen hattatlar almaya başladı. Daha sonra da bu hattatlara tuğrakeş adı verildi. Daha önceleri tuğrakeşlere tuğrai, tevkii ve muvakki gibi isimler verilmiştir.
Tuğra, padişahın yazılı alâmeti, bir çeşit imzası olduğu için, metindeki en önemli kelimeler, padişahın kendi adı ile babasının adıdır. Bu ikisinin okunması çok defa tuğranın hangi padişaha ait olduğunun anlaşılmasına yetmektedir. İlk tuğralarda da metin, sadece bu iki isim ile oğlu manasına gelen bin kelimesinden ibaret idi: Orhan Bin Osman gibi...
Bilinen ilk Osmanlı tuğrası, Orhan Gazi tarafından (H.1324) verilmiş bir vakfiye üzerindedir. Bu tuğrada sultanın kendi ve babasının adı, yani "Orhan Bin Osman" yazılıdır. Tuğra metinde geçen üç elif harfi yukarı doğru uzatılmış, üç nun harfi ise solda iç içe girmiş gibi yerleştirilmiştir. İlk düzenlemesi bu ana temel üzerine olan tuğra, yavaş yavaş gelişmiş, metninde ve istifinde değişiklikler olmuştur.