Arama
Matrakçı Nasuh'un kaleminden Kanuni Sultan Süleyman'ın İran Seferi
Kanuni Sultan Süleyman'ın en yakın isimlerinden biri olan Matrakçı Nasuh, Osmanlı'nın önemli alimlerinden biriydi. Tarihçi, hattat ve minyatür ustası olan Matrakçı Nasuh, Osmanlı tarihinin bu en uzun ve büyük askerî seferinde yer almış, Kanuni'nin geçtiği yollar hakkında önemli bilgiler sunmuştu. Peki, Kanuni Sultan Süleyman Osmanlı'nın en önemli seferlerinden biri olan İran Seferi'nde nerelerden geçmişti?
Sultâniye şehri
🔸 Matrakçı Nasuh eserinde, Irâkeyn Seferi sırasında konaklayıp göçülen menzillerin resimlerini yapmak, bu resimlerin uygun yerlerine menzillerin adlarını yazmak suretiyle eserini bir "menzilnâme" haline getirdi.
Matrakçı Nasuh, Kanuni Sultan Süleyman'ın Irâkeyn Seferi'nin sebepleri ve ordunun hareketini anlatmasının yanında Anadolu ve Tebriz'e kadar uzanan bölgede bulunan ve o sırada zapt edilmiş olan yerlerin adlarını topluca verdi.
Menzilnâme: Posta hizmetlerinde kullanılan atların bulunduğu, posta sürücülerinin dinlenip at değiştirdikleri, ahşap veya kerpiçten yapılmış, odaları ve ahırları olan yer, tatar konağı.
Kerbela
🔸 Matrakçı Nasuh, menzil resimlerinin, sembolik olmaktan çok genellikle ait oldukları şehir, kasaba, köy ve diğer konak yerlerini oldukça doğru ve asıllarına uygun bir şekilde gösterdi.
🔸 Anadolu'dan geçerek İran'a giden yollar hakkında verdiği bilgiler ve ihtiva ettiği kroki tarzındaki haritalarla coğrafî bakımdan da çok önemlidir.
Tebriz
🔸 Anadolu'dan geçerek İran'a giden yollar hakkında önemli bilgiler sunan minyatürlerin; şehirler, kasabalar, kaleler, köyler, harabeler, durak yerleri, hanlar, derbentler, dağlar, geçitler, önemli akarsular, köprüler, çöller, stepler ve bahçelerin adlarını ve stilize haldeki resimlerini ve hatta bitki örtüsünü ve hayvanları bile resmederek önemli bir coğrafya atlası olarak da değerlendirilebilir.
Bitlis- Güzelcedere Köprü- Güzelcedere
🔸Irakeyn Seferi'nin anlatıldığı bu eser dönemin şartlarını ortaya koyan en önemli belgelerden biridir.
🔸Minyatürlerde, evlerin yanında camiler, kervansaraylar, hamamlar ve pazarlar da açıkça tespit edilebilir.
Enhâre Kalesi- Zül-Kifl Nebi
🔸 Osmanlı ile Safevi Devleti arasındaki münasebetler esasen Çaldıran Savaşı'ndan sonra hiç düzelmemiş, Şah İsmail her daim el altından Anadolu'da yaptığı propaganda nedeniyle barış yapılamamıştı.