Arama
Mercidabık Savaşı tarihi hakkında bilgiler
Osmanlı Devleti'nin 1516 yılında Suriye'nin Halep kentinde Memlük Ordusu'na karşı kazandığı Mercidabık Muharebesi'nin bugün yıl dönümü… Mercidabık Zaferi askeri, siyasi ve iktisadi politikalarımıza önemli faydalar sağladı. Balkanlar'dan Anadolu'ya ve Ortadoğu'ya uzanan bir coğrafyada farklı ulus ve inançların barış, huzur, birlik-beraberlik içerisinde yaşaması sağlandı.
🔸 Dönemin kaynaklarından Angiolello, Yavuz'un Kansu Gavri ile Şah İsmail arasındaki işbirliğini duyunca bir toplantı yaparak Suriye seferine karar vermesini şöyle anlatır:
"Bu yüzden Türk bütün fakihleri ve bilginleri toplayıp Allah'ın ne dilediğini sordu. Cevap olarak: "Sultanın birinci görevinin yoldaki zararlı dikeni kaldırması olduğunu, daha sonra Allah'ın gösterdiği yola ayak basacağını" söylediler. Türk bu cevabı duyduktan sonra Halep tarafına yöneldi.
Osmanlı İmparatorluğu'nun büyümesinin kendilerinin aleyhine olduğunu anlayan ve bunu bir an önce durdurmak için harekete geçen Kansu Gavri kendi sonunu hazırlamıştı. 👇
Mısır ve Suriye ahalisinden bazı kimseler ve bazı Memlük emirleri Yavuz'a kendi hükümdarlarını şikâyet eden mektuplar göndermişlerdi. Osmanlı idarecileri, Memlük beyleri ile temas kurmuşlardı. Savaş öncesinde Memlükler kendi içlerinde bölünmüşlerdi.
Yavuz, Şah İsmail'in birliklerinin Memlükler'e yardıma gelmesini de Diyarbekir ile Suriye arasındaki el-Bire Geçidi'ne asker koyarak engelledi. 24 Ağustos 1516'da Halep yakınlarında Mercidabık'ta meydana gelen savaşta hiçbir varlık gösteremeyip, hükümdarlarını kaybeden Memlük ordusu büyük bir yenilgiye uğradı.
Mercidabık Savaşı sırasında Halep Emiri Hayır Bey bir grup Memlük'le beraber Osmanlılar'a katılmıştı. Savaşın neticesi olarak Suriye Osmanlılar'ın eline geçti. Daha sonra Ürdün, Lübnan, Filistin ve İsrail'in bulunduğu yerler ele geçirildi.
➡ Osmanlı ordusu ile Memlük ordusu asker sayısı bakımından hemen hemen birbirine eşitti. Bazı kaynaklarda ordu mevcudunun 120.000 dolayında olduğu belirtilirse de bunun 80.000'e (12.000 tüfekli yeniçeri, 30.000 kapıkulu merkezde, 20.000 Anadolu, 20.000 Rumeli kuvveti sağ ve sol kanatta olmak üzere: bk. Hadîdî, s. 398-408) ancak ulaştığı tahmin edilmektedir.
➡ Memlük ordusu da 70-80.000 dolayında idi.
➡ Mercidâbık Muharebesi Osmanlılar'a Suriye, Lübnan ve Filistin'in hâkimiyetini sağlayarak Mısır yolunu açmış, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki şehirlerde Osmanlı hâkimiyetini sağlamlaştırmış, dolaylı olarak Safevîler'in beklentilerini boşa çıkarmış, Memlük Sultanlığı'nın tarih sahnesinden silinişinin ilk önemli adımını oluşturmuştur.
Özge Özkul
ozge.ozkul@fikriyat.com.tr