Arama
Mescid-i Aksa'daki kütüphaneler
Mukaddes beldenin gözbebeği Mescid-i Aksa, tarihi meselelerin daima merkezindedir. Birbirinden kıymetli eserlerin, yapıların ve metaforların merkezi, ilmin kalbinin attığı yerdir aynı zamanda. Burada yer alan kütüphaneler de Kubbetü's Sahra gibi ehemmiyet gösterilmesi gereken bir mevkidedir. İşte, Aksa'daki tarihi kütüphaneleri ve önemlerini sizler için araştırdık.
📍 EL-AKSA KÜTÜPHANESİ
🔸 El - Aksa Kütüphanesi, Mescid-i Aksa'nın batısında yer alan El- Kıble Camii'nin hemen yanında bulunmaktadır. Haçlılar döneminde bir kilise olarak inşa edilen yapı, Selahaddin Eyyubi'nin Kudüs'ü fethetmesinin ardından bir kısmı Eski Kadınlar Mescidi, bir kısmı da El- Aksa Kütüphanesi'ne dönüştürülür.
🔸 Bu kütüphaneyi diğerlerinden ayıran ve özel kılan, burada birbirinden kıymetli el yazması eserlerin muhafaza ediliyor olmasıdır.
Selahaddin Eyyubi kimdir?
İslam'ın önemli simalarından biri olan Selahhaddin Eyyubi, Eyyubi Devleti'nin kurucusudur. 1187 senesinde Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurar.
ZENGİN BİR KÜTÜPHANE
🔸 El - Aksa Kütüphanesi'nin kuruluşu, bir zamanlar Filistin Müftüsü olan Hacı Emin el-Hüseyni başkanlığına kısacası 1922 yılına uzanmaktadır. Burada bulunan eserler muhafaza için bir dönem Eşrefiye Medresesi'ne ordan da Kadınlar Mescidi'ne taşınır.
🔸 Şeyh Halil el- Halidi ile Muhammed Al-Halili'nin kendi kitaplarını Aksa Kütüphanesi'ne devretmesinin ardından oldukça zengin bir kütüphane haline gelir.
Hacı Emin el-Hüseyni kimdir?
Hacı Emin el- Hüseyni, Filistinli bir Arap milliyetçisi ve Filistin Mandası'nda Müslüman lideridir. 1921-1948 yılları arasında Kudüs başmüftüsü olarak görev yapmış ve Arap Yüksek Komitesi'nin kurucusu olmuştur.
Eşrefiye Medresesi nerede?
Eşrefiye Medresesi, Kudüs'teki Harem el-Şerif 'in batı tarafında yer almaktadır. Bu yapı, Memlük sultanı Eşref Kayıtbay tarafından 1480-1482 yılları arasında inşa edilen bir İslam medresesidir.
KÜTÜPHANENİN BÖLÜMLERİ
🔸 Tarihi El - Aksa Kütüphanesi toplamda üç bölüme ayrılır: Birinci kısım, genel konuları kapsayan eserlerin yer aldığı bölümdür.
🔸 İkinci kısım ise çocuklara ayrılır. Burada 1-15 yaş arası çocukların ihtiyaçlarını karşılamak üzere toplamda dokuz binden fazla kitap bulunur. Son bölümde ise çoğu Osmanlı dönemine ait olan binden fazla el yazması eser mevcuttur.
📍HALİDİYYE KÜTÜPHANESİ
🔸 Halidiyye Kütüphanesi, Kudüs'ün önemli kapılarından olan Silsile'nin batısındaki Müslüman mahallesindedir. 1899 yılında, Hacı Ragıp el- Halidi tarafından inşa edilir ve bundan ötürü de Halidi ailesinin adıyla anılmaya başlanır.
🔸 Bu kütüphane, Halidi ailesinin bağışladığı önemli alimlerin eserlerinin el yazmalarından oluşmaktadır. Kütüphanede hemen hemen neredeyse tüm ilim dallarına ait eserler yer alır.
Silsile Kapısı nerede?
Silsile Kapısı diğer adıyla Davud Kapısı, Kudüs Eski Şehri'ndeki Tapınak Tepesi'ndeki Mescid-i Aksa'nın kapılarından biridir.
YIKILDI VE YENİDEN İNŞA EDİLDİ
🔸 Her kütüphanenin olduğu gibi Halidiyye Kütüphanesi'nin de bir görevlisi bulunur. Buranın ilk görevlisi 1952 yılında hayatını kaybeder ve kütüphane bakımsız kalır kısacası işlevini yitirir.
🔸 1967 yılında ise Kudüs'ün, İsrail tarafından işgal edilmesinin ardından Goren Yeşiva isimli Yahudi, bu yapıyı almak ister fakat emeline ulaşamaz. Daha sonra Yahudi kimseler tarafından tarihi yapı yıkılır ve 1992 senesinde yeniden inşa edilir ve 1992'te de kütüphane olarak tekrar hizmete açılır.