Arama
Mimar Sinan'ın çıraklıktan kalfalığa geçiş eseri: Şehzadebaşı
Sadece mimarlık bilgisiyle değil aynı zamanda hendese ilmiyle de yeni bir çığır açan Mimar Sinan, meslek hayatı boyunca üç yüz ellinin üzerinde eser inşa etti. Zamanla bina ettiği yapılarda ustalaşan büyük isim, tasarladığı her eserde yeni tecrübeler edindi. Şehzadebaşı Camii onu ustalığa götüren en önemli adımlardan birisiydi. Şehzadebaşı'nın Koca Sinan'ın mimarisindeki yerine yakından bakalım...
🔴 İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan Şehzadebaşı Camii sıklıkla yinelediğimiz gibi Mimar Sinan'ın çıraklık dönemi eseridir. Bu eser Şehzade Camisi ve Şehzade Mehmet Camisi olarak da bilinir. 19 metre yüksekliğinde bir büyük kubbe ve 4 yarım kubbeden oluşan caminin avlusunda 12 kubbe ve 16 sütun bulunur.
🔴 Mimar Sinan'ın 'çıraklık' eseri olarak nitelendirdiği Şehzadebaşı Camii dönem şartları, mimari ve hendese bilgisi itibariyle değerlendirildiğinde aslında zamane mimarlarının en iyilerinin dahi zorlukla inşa edebileceği bir yapıdır.
🔴 Usta Sinan'ın Edirne Selimiye Camii'nde mükemmele ulaşan kubbe mimarisinin ilk nüvelerini Şehzadebaşı Camii'nde görmek, Sinan'ın dehasını ve ufkunu bu güzide camiden okumak mümkündür.
Osmanlı'nın mimari şaheseri: Selimiye Camii'nin bilinmeyenleri
🔴 Sinan, Şehzadebaşı Camii'nde ana doğrultularda yerleştirdiği girişlerle daha ilk adımda mekan bütünlüğünü kuvvetle hissettirir. Ana unsurları küçültüp süslemeyi makul ölçülerde kullanması camideki mekan algısını doruk noktasında hissettirir.
🔴 Kendine özgü taşıyıcı sistem düzeninin ilk örneğini burada sunan Sinan, örtü sisteminin en önemli destek unsurları olan payandaları son derece akılcı bir çözümle cami içerisinde görünmez kılar.
Payanda nedir?
Düşey bir taşıyıcıyı ve binayı dengede tutabilmek için yerleştirilen destek.
🔴 Etkileyici ve ustalıkla çözülmüş bir plan yapısına sahip Şehzadebaşı Camii'nin simetrik düzeni yine bu camide karşılaştığımız bir başka ilktir. Avlu-cami ve minare-cami ilişkisinin nihayet uyumla çözülmesi camide hissedilen ahengin en temel yapı taşlarındandır. Eserin iki minareye sahip olmasının sırrı da hakeza burada yatar.
🔴 Mimar Sinan, caminin cephelerinde revaklar kullanarak abidevi camiyi insani boyutlara indirger. Caminin gölgesini bir dramatizm öğesi olarak değerlendirmesi büyük ustanın dehasını gözler önüne seren bir başka kavramdır.
Revak nedir?
Bir yapıda, üstü örtülü ve önü açık alan, mekan
🔴 Mimar Sinan henüz Şehzadebaşı Camii bitmemişken 'kalfalık eserim' olarak nitelediği Süleymaniye Camii'nin inşaatına başlar. Bu denli büyük bir proje devam ederken, ondan daha büyük bir hazırlık ve çalışma gerektiren başka bir yapıyı inşa etmeye başlamak, projelerin çizilmesi de düşünüldüğünde hayli zorlayıcı bir iştir.
🔴 Sinan'ın Şehzadebaşı'ndan sonra kalfalık eseri olarak nitelediği Süleymaniye Camii'ni inşa etmesi, Şehzadebaşı'nı inşa ederken pek çok şey öğrendiğine ve uygulamada oldukça tecrübe kazandığına işaret eder.
Mimar Sinan'ın Eserlerinde Hat San'atı