Arama
Mimar Sinan'ın İstanbul'a armağan ettiği medreseler
Osmanlı'ya özgü mimari kimlik oluşturan Mimar Sinan, gelenekleri yadsımayan bir yenilikçi, dahice sentezler üreten bir mimardı. Bir anlamda da mimaride "deha"nın ölçüsüydü. Yaptığı eserler için "Dünya durdukça, eserlerimi gören aklıselim sahiplerinin, çabamın ciddiyetini göz önünde bulundurarak bana insaf ile bakacaklarını ve beni hayırlı dualarla anacaklarını umarım…" diyen Mimar Sinan'ın İstanbul'a armağan ettiği medreseleri sizler için derledik.
Osmanlı döneminde Yenibahçe adı verilen bu mahalle I. Selim'in hayatında önemli olan bir yerdir. Evliya Çelebi, sultanın bu yer ile bağını şu sözlerle ifade eder: "Bu gönül açan, huzur veren alan öyle bir çemenzardır ki her tarafı yemyeşildir ve I. Selim, babası Bayezid Han üzere yürüdüğünde padişah otağını buraya kurmuştu. Daima bu yeşil alana gelip gezinir ve rahatlardı."
I. Selim tahta çıktığında çadırını bu araziye kurar, devletin ileri gelenleri ona burada biat eder. Sultan Süleyman da babasının adını yaşatacak medrese için aynı noktayı seçer. Medresenin kitabesi olmadığından inşa tarihi bilinmez. Ancak 1550 tarihli bir belgede Süleymaniye külliyesi bina emini Hüseyin Çelebi'den medrese için 1.400 kantar kurşun istenmesi yapının daha ilerdeki bir zamanda tamamlandığını gösterir.
Medresede öğrenim başladıktan sonra çevrede yaşayanların isteği üzerine dershane binası bir minare ve bir minber eklenerek 1562 yılında mescide çevrilir.
Hadikatü'l Cevami'de medresenin mescide dönüşmesine "Mescidühu tuhassenü'l medresehu" ile 1562 tarihinin düşürüldüğü bilgisini aktarır.
Medrese U şeklinde dizilmiş 19 hücre ve bu U planın açık kısmına hücrelerle bitişmeyen, serbest biçimde yerleştirilmiş kare planlı kubbeli bir dershaneden oluşur. Medresenin üç kanadını oluşturan hücreler de kare planlıdır. Medrese Sinan'ın çok kullandığı "U" plan şemasının asimetrik bir örneğidir. Yapının asimetrik bütünlüğü ortaya farklı bir güzellik çıkarmıştır.
1914'e kadar işlevini sürdüren medrese 1918'de aşhaneye dönüştürüldü. Bu dönemde çıkan bir yangınla harap oldu. 1942 yılında minaresi kürsü hizasına kadar yıkılır. 1958-1962 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilen medresenin özgün işlev tasarımına bağlı kalınarak minaresi yeniden yaptırılmaz.