Arama
Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmaları
Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmalarının, bundan bin yıl öncesine uzanan bir geçmişe sahip olduğu görülür. Dünyada pek çok coğrafyada Karanlık Çağ'ın yaşandığı o yıllarda, İslam uygarlığı bilimsel olarak tıp ilmini ele almış, yeni tedavi yöntemleri geliştirmiş ve hastalıklara şifa olacak ilaçları keşfetmişlerdir. Tıp alimlerinin yanı sıra dönemin hükümdarları da sağlık ile ilgili çalışmaları desteklemişler, yeni hastanelerin kurulmasına öncülük ederek tıbbın gelişmesini sağlamışlardır. Modern tıbbın temellerini atan Müslüman alimlerin sağlık ile ilgili çalışmalarını derledik.
Eğitim hastanelerinden bir tanesi de Şam'daki Nureddin Hastanesi'ydi. 12'inci yüzyıl hükümdarı Nureddin bin Zengi, bu hastaneyi hekim Ebulmecid el Bahili gözetiminde kurmuştu.
Kendi adını verdiği hastaneyi hastalara yemek ve sağlık hizmeti verilebilecek şekilde donatmış, ayrıca hastaneye çok sayıda tıp kitabı bağışlamıştı. Bu kitaplar özel bir salonda saklanmaktaydı.
Burada çalışan hekimlerin çok iyi uzmanlaşma imkânları bulunuyordu. 13'üncü yüzyılın başlarında Nureddin Hastanesi'nde düşük bir ücretle çalışmaya başlayan Dehver adlı hekim, zamanla mesleğinde tanındıkça hastaneden daha yüksek maaş almaya başlamıştı.
Özel muayenehanesi sayesinde gelirini daha da artıran Dehver, sonradan kendi tıp okulunu kuracaktı. Bu kariyer yolu bugünkü birçok hekime tanıdık gelecektir.
Tıp okulunda birçok tanınmış hekim ders vermekte olup, pratisyenler bazı günlerde Sultan Nureddin'in huzurunda toplanarak tıbbi konularda tartışmalar yapıyordu.
Kimi zamanlarda ise hastane yöneticisi Ebulmecid'in öğrencilerine yaptığı üç saatlik konuşmayı dinlerlerdi.
Bu tıp okulundan mezun olan tanınmış Müslüman hekimler arasında 13'üncü yüzyıl tıp tarihçisi İbn Ebi Useybiya ve yine 13'üncü yüzyılda küçük kan dolaşımını keşfederek insan fizyolojisinin anlaşılmasında yeni bir adım atılmasını sağlayan İbnü'n Nefîs yer alıyordu.
Hastalık, ilaç, fizyolojik süreç ve tedavi adları dâhil olmak üzere tıp terimlerinin bilinen ilk alfabetik tasnifinin adı Kitâbü'l Ma (Su Kitabı) idi.
İbnü'l Salebi olarak da tanınan Ezdi tarafından kaleme alınan bu esere Kitâbü'l Ma denmesinin sebebi Maa, yani "su" kelimesinin kitaptaki ilk başlık olmasıdır.
1033 yılında Müslüman İspanya'nın Belensiye şehrinde ölen müellif, çağdaşlarının ve gelecek nesillerin faydalanması için arkasında bu 900 sayfalık el yazmasını bırakmıştır.