Arama

Osman Gazi'nin defin vasiyeti: 'Gümüşlü Kümbet'

Oğlu Orhangazi'nin Bursa'yı teslim almasının ardından vasiyeti üzerine "Gümüşlü Kümbet"e defnedilen Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osmangazi'nin türbesi, tarihsel değeri ve ihtişamıyla kentin önemli tarihi yapıları arasında bulunuyor.

Osman Gazi’nin defin vasiyeti: ’Gümüşlü Kümbet’

"Burada Osman Gazi'nin oğlu Orhan'a vasiyet anlamında bir cümlesi var, 'Ey oğul, beni şol gümüşlü kümbete koyasın' diyor. Gümüşlü kümbet dediği yer, Bursa'da o günün en büyük kilisesi ve bugün Orhan Gazi Türbesi'nin olduğu yer. Burada daha önce kilise olduğunu biliyoruz. Bu, tabandaki fresklerden de anlaşılıyor. Burası literatürde St. Elie Kilisesi olarak biliniyor. Bu kilisenin kubbesini o zaman yeni kaplatmışlar. Kubbe, güneş vurduğunda parıldıyor. Kaynaklar, kubbeyi tarif ederken 'gümüş gibi yalabırdı (parlardı)' tabirini kullanıyor. Bu yönüyle Osman Gazi, oraya gümüşlü kümbet yakıştırması yapıyor."

Osman Gazi’nin defin vasiyeti: ’Gümüşlü Kümbet’

Osman Gazi'nin Bursa'yı teslim almaya ömrünün yetmediğini ifade eden Sevim, şöyle devam etti:

"Bazı kaynaklar, 'Bursa'nın alınmasından önce vefat etti' diyor. Bazıları da 'Fethi sırasında sağdı, fetih müjdesi ulaşmadan önce öldü' diyor. Osman Gazi, 2 yıl yatalak hastaydı. Devleti yönetme dirayetini gösteremeyeceği için Osman Gazi, oğluna yetkileri devretmişti ve devleti oğlu idare ediyordu. Bunu 1324 yılına ait Orhan Gazi'nin tuğralı vakfiyesinden anlıyoruz. Orhangazi, Bursa tekfurunun daveti üzerine şehre geliyor. Görüşmeler yapıldıktan sonra kale Orhangazi'ye teslim ediliyor."

Osman Gazi’nin defin vasiyeti: ’Gümüşlü Kümbet’

"Babasının vasiyetini yerine getiriyor"

Türklerde Müslüman olmayan bir belde fethedildiğinde oranın en büyük ibadethanesinin camiye çevrilirdi. Böylelikle en büyük ibadethane, Müslümanlara ait olur ve bu, o beldenin Müslümanların şehri olduğunu ifade eder. Bunu yapabilmek için Orhangazi, kilisenin yan tarafındaki şapel denilen bölüme babası Osmangazi'yi defnediyor. Kilise ise camiye çevriliyor. Böylece babasının vasiyetini yerine getirmiş oldu.

Osman Gazi’nin defin vasiyeti: ’Gümüşlü Kümbet’

Camiye çevrilen kilisenin 1855 depreminde yıkılsa da Osman Gazi'nin türbesinin zarar görmedi. Söz konusu depremden sonra tekrar ayağa kaldırılırken mekan, bugünkü halini aldı. Zaman içinde türbenin içine bir kısım desenlerle bezemeler de yapıldı.

Osman Gazi’nin defin vasiyeti: ’Gümüşlü Kümbet’

Sandukadaki mermi çekirdeğinin sırrı

Osman Gazi'nin na'şının zeminin altındaki toprakta gömülü olduğunu anlatan Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Sezai Sevim, Osman Gazi'nin sandukasındaki mermi çekirdeği ile şunları söyledi:

"Son restorasyonda sanduka da restore edildi. Halk arasında Yunan askerinin Bursa'yı işgali sırasında bir Yunan komutanın Osman Gazi'nin türbesine gelip 'Ey Osman, bak elimizden aldığın yeri geri aldık' dediği, hatta sandukasına tekme atıp kurşun sıkarak, 'Kalk, elimizden alabileceksen al' dediği söylentileri yaygındı. Bunun delili yoktu. Sandukanın restoresi sırasında görevlilerden biri beni aradı ve sandukada bir delik olduğunu, sanduka içinden de boş bir çekirdek çıktığını söyledi. Halk arasında dedikodu şeklinde dolaşan bu bilgiler, gerçekmiş. Bu tespit, tamir sırasında ortaya çıkmış oldu."

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN