Arama
Osmanlı askerlerinin acı hatırası: Nargin
Sarıkamış Harekatı'nın başarısız olmasının ardından Rus esareti altına giren binlerce Osmanlı askeri, ölümün kol gezdiği Nargin Adası'na nakledildi. Henüz yolda başlayan işkence ve kötü koşullar esaret günlerinde katlanarak arttı. Kurak, susuz ve yılanlarla dolu Nargin, Osmanlı askerlerine mezar oldu. Esaret günleri boyunca zor ve sağlıksız koşullarda hayatta kalmaya çalışan askerlerin bir kısmı adadan kaçmayı başarsa da çoğu şehadete erdi.
◾ Azerbaycan Türkleri, esirlerin adadan kaçmalarına yardımcı olmak için çok ciddi çabalar sarfettiler. 1915 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında "Türk Bayramı Günü"nde sekiz Türk esir subay şehre bırakıldı ve bir daha geri dönmedi. Çünkü, İran'a kaçmaları sağlanmıştı.
◾ Kafkasyalı Türk gençleri tarafından kurulan "Kafkasya Müslüman Talebeleri Komitesi" bizzat Türk esirlerin kaçırılması faaliyetlerine katılmıştı.
◾ Yine ihtilâl sonrası açılan ve esirlere yardım eden cemiyetlerden birisi de "Muhtaçlara Kömek (Yardım) Cemiyeti" idi. Asıl amacı Azerbaycan'da, özellikle Nargin Adası'nda bulunan Türk esirlerinin ihtiyaçlarını karşılamaktı.
◾ Bu yardımlar sayesinde, I. Dünya Savaşı'nda esir düşerek Bakû'ye ve Nargin Adası'na getirilen Anadolu Türkleri bir nebze de olsa yaralarını sarabildi.
◾ Azerbaycan'daki Türk esirlerin durumu Türk ordusunun Bakü'ye girmesinden sonra daha da düzeldi ve Azerbaycan Türklerinin yardımları 1918 yılında Azerbaycan'ın istiklâlini kazanmasından sonra da devam etti.
Nargin'de şartlar nasıldı?
◾ Adaya getirilen ilk esirlere içi saman dolu şilteler verilmişti. Yatak, yorgan, yastık yoktu hatta sonradan gelenlere şilte dahi verilmemişti, doğrudan kuru tahta üzerinde yatıyorlardı. Kampın yemekhanesi ve çamaşırhanesi yoktu.
Şilte ne demek?
İçi doldurularak yapılan döşek