Arama
Osmanlı lakapları ne anlama geliyor?
Matrakçı Nasuh, Ayıcı Arif Bey, Cenaze Hasan Paşa ve Pırasa Ahmet Paşa… Kimi fiziki özelliklerinden kimi karakterinden kimi de babasından dolayı bu lakapları aldı. Osmanlı dönemindeki devlet adamları icraatlarının yanı sıra bu sıra dışı lakapları ile de anılıyordu. Osmanlı lakapları konusunda araştırmalar yapan Erol Çağlar, Osmanlı devlet adamlarının hiç duyulmamış lakaplarını bir araya topladı. Sizler için Osmanlı döneminde kullanılan lakapları ve anlamlarını derledik.
Mehmet Emin Efendi, 19'uncu yüzyılda yaşamış olan derin bir bilgiye sahip ilim insanıdır. Yaşadığı dönemde kendisine Hafız-ı Kütüb denir. Yani kitapları ezberleyen kütüphane görevlisidir. 1990'lı yıllara kadar, daha bilgisayarların aktif kullanılmadığı dönemlerde, kütüphanelerde bibliyografya fişleri taranırdı. Kocaman bir dolap vardı ve harfler alfabetik olmak üzere her kitabın ismi bir harf kutusu içindeydi. Oradan kitabın yahut yazarın adı bulunuyordu. Sonra demirbaş numarası kütüphaneciye veriliyor, o da kitabı getiriyordu. Bunun öncesinde mesela Ayasofya'daki Sultan Abdülhamit Kütüphanesi'ne gidip hafız-ı kütübe diyorsunuz ki: 'Leyla ve Mecnun var mı?' O da olduğunu söylemekle kalmıyor, ortasından veya sonundan bir on beyit okuyuveriyor. Çünkü ezbere biliyor. Mehmet Emin Efendi de böyle bir zat olduğu için ona 'Ayaklı Kütüphane' lakabı verilmiş.
"Kehle-i İkbal" lakabıyla anılan Damat Rüstem Paşa, Mihrimah Sultan'ın eşi, Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın damadı. Lakabı ise 'Kehle-i İkbal'dir. Kehle-i İkbal, şansı bit sayesinde açılan adam anlamına gelir.
III. Selim döneminde sadrazamlık ve valilik görevlerinde bulunan Keçiboynuzlu İbrahim (Hilmi) Paşa, gençliğinde çok zayıf olduğu için keçiboynuzuna benzetildiği için "Keçiboynuzu" lakabını alır.
Karamanlı olan Aydın Reis 16.yüzyıl Türk denizcilerindendir. Cezayir'in fethine katılmış. Barbaros on beş gemilik bir filoyu Aydın Reis'in emrine vererek onu İspanyol zulmü altına inleyen Endülüs Müslümanlarını kurtarmaya göndermiş. Batılı tarihçiler tarafından "İspanyol döven", Türkler arasında ise "Şeytan yahut gavur döven" adı verilen Aydın Reis, Endülüs'e giderken rastladığı beş İspanyol gemisini ele geçirmiş.
