Arama

Osmanlı modasının tarihi geçmişi

Mezopotamya ve bugünkü İran- Azerbaycan üzerinden tüm Karadeniz Havzası ve Kuzeydoğu Anadolu'da giyim kültürü açısından karşılıklı etkileşim, İskit ve Hun dönemlerinden beri vardı. Bir yandan Bizans ordusunda paralı askerlik yapan, diğer yandan Müslüman Arap halifelerin özel muhafız birliklerinde görev alan Türkler, çok geniş bir giyim kültürü yelpazesine sahipti.

  • 17
  • 26
Fransız sefiri Osmanlı kıyafetinde
Fransız sefiri Osmanlı kıyafetinde

Rengârenk diplomasi

Ortaçağı kaplayan Türk korkusu, 1529'daki boşa çıkan Viyana Kuşatması üzerine giderek azalmıştır. 1607'de Fransa'ya gönderilen Osmanlı sefiri, Paris'in güneyindeki Fontainblueau Şatosu'nu ziyaret ettiğinde, soylularda büyük bir merak ve alaka uyandırmıştı. Hatta birkaç sene sonra sahnelenen "Ballet de Monseigneur le duc de Vendosme" isimli eserde, Türk kıyafetli müzisyenler yer almıştı.

  • 18
  • 26
Kibarlık budalası piyesinin kapağı
Kibarlık budalası piyesinin kapağı

Kral XIV.Louis'ye 1669'da gönderilen Osmanlı elçisi Süleyman Ağa'nın kabulünde de enteresan sahneler yaşandı. Kral, elçiyi tesir altında bırakmak üzere hiçbir şatafattan kaçınmamıştı. Halbuki elçi, Kral'ın boynundaki parıltılı elmasın daha büyüğünü, padişahın atının alnında görmüştü. Üstelik Süleyman Ağa, düşük rütbeli bir Osmanlı memuruydu; İstanbul, Güneş Kral'ı küçük görüyordu.

Buna mukabil asilzâdeler, hemen Türk heyetinin ihtişamlı ve renkli kıyafetlerini taklit etmeye başladılar. Bilhassa maskeli balolarda, Türk modası çok rağbet gördü. Moliere'nin 1702'de sahnelenen "Le Bourgeois Gentilhomme" (Kibarlık Budalası) adlı piyesinde, Türk kıyafetli oyuncuların oynadığı Türk Merasimi sahnesi en alâka çeken kısımdır.

  • 19
  • 26
Paris'te Türk Bahçesi'ndeki bir konser afişi
Paris’te Türk Bahçesi’ndeki bir konser afişi

Paris, her zaman yabancılardan hoşlanmıştır. Hayranlığın ifadesi olarak da saç tuvaleti ve elbiselerde bu tutkuya uygun bir moda meydana getirmeye muvaffak olmuştur. 'A la Turque' (Türk Tarzı) modasının, Sultan'ın sefiri döndükten sonra da uzun yıllar tesiri silinmedi. Turquerie, Turkomanie, Alla Turca gibi isimlerle anılan Batı'nın Doğu hayranlığı, artarak devam etti. Sadece kıyafette değil, sanattan mimariye, hatta yiyeceklere kadar geniş bir sahada tesirini gösterdi.

İstanbul'daki Fransız aileleri, memleketlerine dönüşlerinde, Şark üslubunda bazı eşyalar getirip; krala takdim ettiler. Bazıları ise ağır kumaşlar, nakışlı kıyafetlerle Parislilerin gözlerini kamaştırdı; bunlarla tablolara poz verdiler. Kadın kıyafetinde sarık (türban) en popüler aksesuar oldu.

  • 20
  • 26
1580 civarında Osmanlı askerlerinin giyimi
1580 civarında Osmanlı askerlerinin giyimi
  • 21
  • 26
İstanbul'daki Topkapı Sarayı Müzesi mutfağında Osmanlı yemek litografı
İstanbul’daki Topkapı Sarayı Müzesi mutfağında Osmanlı yemek litografı
2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN