Arama
Osmanlı saraylarında kahve kültürü ve ikramı
Osmanlı'da ilk olarak 16. yüzyılda içildiği tahmin edilen kahve, bugün dünya çapında bilinen bir kültür halini aldı. Kahvenin hatrı kırk yılı olsa da geleneği ve hatırası tarihimizde yüzlerce yıl geriye gider. Osmanlı'da misafire hürmetin en önemli göstergesi olan kahve kültürünün ve sunumlarının nasıl oluştuğunu biliyor musunuz? Her şeyin en ihtişamlı halinin yaşandığı Osmanlı sarayları, kahve kültürü ve ikramı denildiğinde ilk akla gelen mekanlardandır. İşte Osmanlı saraylarındaki kahve kültürü ve ikramına dair detaylar…
🔺 Osmanlı sarayları kahvenin en itibar gördüğü yerlerden biriydi. Kahvenin itibari ise misafire gösterilen hürmetin bir tezahürü niteliğindeydi.
🔺 Osmanlı sarayında gündelik olarak içilmesinin yanı sıra, kahve sunumu konukların kabul merasiminin en önemli kısımlarından biriydi. Bir misafire gösterilen saygının, hürmetin gereği zarif ve kusursuz olması gerekirdi.
🔺 Saraya gidenler soygun (dinlenme) odasındaki aynanın karşısında kendine çeki düzen verdikten sonra halayık gülbahar sahan adı verilen tabaktan gül kokulu lokum ikramı ile karşılanırdı. Mevkisine uygun bir yere oturtulduktan sonra kahvecibaşının nezaretinde kahve seramonisi başlardı.
🔺 Kahvenin sarayda itibar kazanması IV. Mehmed zamanında olmuştu. Sarayda sadece Yemen kahvesi tercih edilirdi. Kahve ikramı için kullanılan fincanlar, İznik veya Kütahya çinisinden yapılır; bu fincanların etraflarında, elin yanmaması için kulp vazifesi gören gümüş veya altın bir zarf olurdu.
🔺 Bazı yerlerde misafirlere kahveden önce gümüş tatlı takımı ile lokum veya şekerleme türü bir tatlı ikram edilir, onun tadı geçmeden acı bir kahve sunulurdu.
🔺 Kahve, bayramlarda, kulpsuz fincanın kendine uygun bir fincan zarfına konulmasıyla; diğer günlerde ise, tabaklı fincanlarda ikram edilirdi. Bazen, kahveye farklı bir tat kazandırmak için, kahvenin içine çiçek suyu, 'ak amber' veya 'kâkule' katılırdı.
🔺 Padişaha kahve ikram edileceği zaman kahvecibaşı elindeki askıya oturttuğu kahvedan ile padişahın huzuruna gelir, ikinci kahveci ise koluna attığı yuvarlak, üzeri nakışlı kahve örtüsü ile ikrama katılırdı.
🔺 Onu takip eden üçüncü kahveci de bir tepsi içindeki boş fincanları kahvecibaşına getirir, böylece kahveci başının gözetimi ile kahve sunma töreni tamamlanırdı.