Arama
Osmanlı tarih yazıcılığında çığır açan Kemalpaşazade
II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşayan Kemalpaşazade çok yönlü bir şahsiyetti. Uzun yıllar boyunca kendisini ilme adayan Şeyhülislam Kemalpaşazade, tarih yazıcılığında büyük bir çığır açtı. Yanlış olarak gördüğü tarihi mevzuları eleştirmekten kaçınmadı. Tarihi birbirinden bağımsız olaylar zinciri şeklinde değil, bir bütün olarak ele aldı. Edebi şahsiyeti ilim adamı yönünün arka planında kalsa da hikemi şiirler yazmaktan geri durmadı. İşte, Osmanlı tarih yazıcılığında çığır açan Kemalpaşazade hakkında detaylar…
📌Köklü bir aileden gelen, Amasya ulemasından Arap dili ve edebiyatı, mantık ve Farsça öğrenimi gören Kemalpaşazade önce askerî sınıfa girdi ve altı bölük sipahisi olarak II. Bayezid'in seferlerine katıldı.
📌Bu seferde Vezir Çandarlı Halil Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'nın yanındaydı.
📌Kemalpaşazade'nin İstanbul'daki ilk serüveni 1524'te başladı. Bu eşsiz şehire gelerek Fâtih Medresesi'nde ders verme görevini sürdürdü.
📌Hayatı boyunca birçok devlet hizmetinde bulundu. Bu hizmetlerden en önemlisi şeyhülislamlıktı.Sonrasında Zenbilli Ali Efendi'nin yerine Mayıs 1526 şeyhülislâmlığa getirildi.
Şeyhülislamlığının yanında yazdığı tarih kitabı, ilmi alanda kendisine büyük bir şöhret kazandırdı. Peki, Kemalpaşazade Osmanlı tarihçiliğine ne tür katkılarda bulundu?
📌II. Bayezid'in emriyle Türkçe bir tarih kaleme alan ve daha sonra devam ederek, eserini ilk on padişahın anlatıldığı 10 ciltlik bir tarih hâline getiren Şeyhülislâm Kemalpaşazade'nin eseri Osmanlı tarihçiliğinde bir dönüm noktasıydı.
📌II. Bayezid, İdrîs-i Bitlisî'ye Farsça bir Osmanlı tarihi yazma görevini verirken Kemalpaşazade'den de herkesin anlayabileceği Türkçe bir tarih yazmasını istedi. Şeyhülislama 30.000 akçe ihsan etti.
📌Kemalpaşazade tarihiyle ilk dönem Osmanlı tarihçiliği en önemli eserini verdi. Kemalpaşazade, daha önce yazılmış tarihlerde olduğu gibi tarihi birbiriyle ilgisi olmayan olaylar dizisi şeklinde değil, birbirine bağlı bir hadiseler zinciri olarak ele aldı.
📌Kemalpaşazade, kaynaklarını aynen aktarmadı, bilgileri karıştırarak sentez etmek onun en iyi yöntemiydi. Ünlü tarihçi doğru olmayan bilgilere yer vermekten kaçındı.
📌Bir hânedan tarihi yazmakla görevlendirilmiş olduğu halde yer yer olayları eleştirmekten çekinmemişti, bu da eseri özgün kılan ve diğer ayırt eden önemli bir özelliğiydi.