Arama
Osmanlı tarihini değiştirecek belgeler bulundu
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri'nde yapılan tasnif çalışmaları sırasında tarihleri II. Murad ve Fatih dönemlerine kadar inen 1800 civarında çok önemli defterler bulundu.
Devlet arşivlerine 1987'den itibaren yüzlerce uzman yardımcısı ve tasnif elemanının alınmasıyla birlikte arşivdeki işler hızlandı. Yapılan yatırımlarla tasnifin hızlı bir şekilde biteceği düşünülmüştü. Ancak 100 milyona yaklaşan belgenin tasnifinin kısa sürede bitmeyeceği tarihçi ve arşivciler için açıkça belli olmasına rağmen 1990'ların Başbakanlık bürokratları durumu bir türlü kabullenemedi.
Devamlı olarak bütün belgelerin bir an önce tasnif edilmesi için arşiv idarecilerine baskı yapıldı. Bu anlayış yüzünden arşivin önceliğinin devamlı belge tasnif etmek olduğu zannedildi. Maalesef günümüzde de arşivin önceliğinin tasnifin bir an önce bitirilmesi olduğu zannediliyor. Ancak günümüzde gelinen durumda arşivin önceliğinin farklı olması lazım. Ömrünün 33 yılını arşivde ve belgelerin arasında geçirmiş biri olarak arşivin birinci önceliğinin acilen birkaç yüz restorasyon elemanı alınarak asırlardan beri süren belgelerin çürümesinin önlenmesi için vesikaların hızla restore edilmesi olarak görüyorum.
İkinci öncelik ise mevcut katalogların revize edilmesi. Günümüzde artık araştırma neredeyse tamamen dijital hâle geldiği için kataloglardaki bilgilerde ufak bir yanlışlık olduğunda araştırmacı belgeye ulaşamıyor. Yer ve şahıs isimleri çok farklı şekillerde yazılmış durumda. Örneğin Humbaracı Hamurcu; Ali Haydar Ali Hıdır; Sarız Mesoriz olarak karşınıza çıkıyor. Böyle yüzlerce örnek bulmak mümkün.
Arşivin üçüncü önceliğinin ise eskiden görüntüsü çekilmiş ancak kötü çekildiği için okunması oldukça zor olan belgelerin görüntülerinin çekiminin yenilenmesi olması gerekiyor.
1980'lerde arşivde atılım yapılırken üniversitedeki hocaların danışmanlıklarının büyük rolü olmuştu. Günümüzde de devlet arşivleri için Feridun Emecen, İdris Bostan, Ali Akyıldız, Zekeriya Kurşun gibi arşivi çok iyi bilen hocalardan bir danışma kurulu kurularak, kurulun görüşüne göre arşivde yapılacak işlerin planlaması çok doğru bir yöntem olacaktır.
Erhan Afyoncu- Sabah