Arama
Osmanlı'da spor tekkeleri neden kuruldu?
Orhan Bey döneminde başlayıp Sultan II. Abdülhamid zamanına kadar varlığını devam ettiren spor tekkeleri, Osmanlı'da önemli bir yere sahipti. Padişahlar tarafından da gözetilen spor tekkeleri, sınırların genişlemesiyle birlikte devletin tüm topraklarına yayıldı. Spor tekkeleri, sporcular tarafından kutsal sayılır ve buralara abdestsiz girilmezdi, ilişkiler de belli bir düzen nezaretinde yürürdü. Peki, Osmanlı'da spor tekkeleri neden kuruldu?
Okçular Tekkelerinde tutulan sicil defterlerinde kemankeşlerin isimleri ve yaptıkları dereceler yazılırdı.
Derece yapabilmek için en az 900 gez (594 m.) mesafeye ok atabilmek gerekiyordu. Bu dereceyi yapan kemankeş kabza almaya hak kazanıyordu.
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'u fethettikten hemen sonra bir kemankeşler için bir meydanı yapılmasını, burada kemankeşlerin talim yapmasını istedi.
Fatih Sultan Mehmet tarafından vakfedilen Okmeydanı'nın yapımında Akşemseddin'i görevlendirdi. Bu meydana yapılacak en ufak bir ihlale karşı en ağır suç gösterilmesini istemesi onun bu meydana verdiği önemi gösterir.
Okçular Tekkesi ile ilgili haberimize ulaşmak için tıklayın.
Güreş, başta padişah ve saray halkı olmak üzere, saraylarda korunan ve desteklenen bir spordu. Saray dışında genel olarak güreşin spor tekkeleriyle geliştirilmişti.
Güreş tekkeleri, bir hayat tarzının, dünya görüşünün ve spor anlayışının ortak ürünü olarak, bütün Osmanlı yerleşim yerlerinde bulunuyordu. Eski Türk geleneklerinin yanında Peygamber Efendimizin yaptığı bir spor olması nedeniyle ayrıca önemliydi.
Bursa'nın fetih edilmesiyle beraber Orhan Bey'in eşi Nilüfer Hatun'un emriyle güreşçiler için bir Güreş Tekkesi kurulmuştu ve giderleri de Nilüfer Hatun Vakfı'na bağlanmıştı.
Osmanlı devrinde kurulan güreş tekkelerinden bazıları ise şunlardı;
1358 yılında Orhan Gazi zamanında açılan Bursa Güreşçiler Tekkesi
Murad Gazi tarafından Edirne'nin fethinden sonra açılan Edirne Güreşçiler Tekkesi
II. Murad tarafından Okçular Tekkesi ile birlikte yaptırılan Manisa Güreşçiler Tekkesi
İstanbul'da Pehlivan Şüca Tekkesi ve Pehlivan Demir Tekkesi
Konya Güreşçiler Demir Baba Tekkesi
Ayrıca Mekke, Cidde, Mısır, İskenderiye, Lâzkiye, Şam, Urfa, Halep, Maraş, Amasya, Tokat, Ankara, Tire, Kütahya, Bergama, Akhisar, Yenice, Üsküp, Gelibolu, İpsala, Ustrumca, Avlonya, Diyarbakır, Balıkesir, Belgrad, Bağdad'da da güreş tekkeleri bulunur.
Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde 1630 yılında Edirne'de gördüğü Pehlivan Cemaleddin Tekkesi'ndeki pehlivanların çalışmalarını şöyle anlatır: "Edirne'de Rumeli Dilaverleri haftada bir gün toplanıp 70-80 çift babayiğit yağlanıp, güreş tutarlardı. Pehlivanlar güreşirken Gülbank-i Muhammed çalınır, bahadırları gazaya teşvik ederdi.
Güreşler 2-3 saat sürer, pehlivanlar 360 oyun hilesini denerler, nihayet şirazdan, kesmeden, sarmadan, karakuştan, havalandırmadan, boğmadan, kapak atmadan, hasımlarını yenerlerdi.
Pehlivanlık pazı kuvveti, erlikti. Tekke kagır, değil fakat mamurdu. Birçok hücrenin mutfağı vardı. Eski pehlivanların demir yayları, okları, gürzleri, kısbetleri duvarlarda asılı idi…"
Osmanlı'nın önemli güreşçilerinden Koca Yusuf ile ilgili haberimize ulaşmak için tıklayın.