Arama
Osmanlı'da yapılan ilk telgraf haberleşmesi
1793 yılına kadar iletişim aracı olarak posta güvercini, ateş yakmak, mektup gibi yöntemler kullanılıyordu. Günümüz teknolojisi açısından baktığımızda belki de çok kayda değer bulmadığımız telgraf, o zamanlar için mükemmel bir icattı. Osmanlı topraklarındaki serüveni daha eskilere dayanmasına rağmen İstanbul-Edirne arası telgraf hattının tamamlanmasının ardından ilk telgraf haberleşmesi 10 Eylül 1855 yılında Kırım Savaşı esnasında yapıldı. İşte telgrafın kısa tarihçesi ve Babıali'ye geliş serüvenine dair detaylar…
📌Telgraf düzeneği elektromıknatıs ve başlı bir kalem olup bu kalem bir kağıdın üzerine çizgiler oluşturmaktaydı. Başarılı olamayan bu yöntemin ardından Morse ve yardımcısı eksikleri bularak telgraf düzeneğini geliştirmeye çalıştılar. Yapılan bütün denemelerden sonra Samuel Morse tarihte kendi adıyla anılan nokta ve çizgilerden oluşan Mors alfabesini buldu.
📌Asıl mesleği ressamlık olan Morse, madalyasını bir Osmanlı padişahından aldı. 8 Mayıs 1841 tarihli Ceride-i Havadis gazetesinde havai telgrafın durumu hakkında geniş bir makale yayınlandı.
📌Osmanlı'da ilk telgraf 10 Eylül 1855 yılında kuruldu. Avrupa'da ortaya çıktı fakat Osmanlılar bu konuda kısa zamanda Avrupa'yı geçti.
📌Türk topraklarında telgraf ilk kez 1839 yılında İstanbul Beylerbeyi Sarayı'nda Sultan Abdülmecit Han'ın karşısında Samuel Morse tarafından bazı araştırmalarda kullanmak için denendi. Abdülmecit, Morse'u icadından dolayı kutladı ve kendisine bir de nişan gönderdi.
📌Telgrafın imparatorluk topraklarına taşınması için hemen kollar sıvandı. Sultanın takdirini kazanan telgraf en kısa zamanda bu topraklarda yerini aldı.
📌Morse'un ortağı Mr. Chamberlain yeni icat edilen telgraftan bir takımı İstanbul'a getirdi ve icadın kabulünü Osmanlı'dan istedi. Fakat talihsizlikler yeni icat edilmiş bu makinenin çevresinde dolanıyordu. Tuna Nehri yoluyla Viyana'ya hareket eden Chamberlain'in vapuru batınca kendisi ve beş arkadaşı boğularak öldü. Osmanlı devletinde telgraf kurulması için başlatılan teşebbüs sonuçsuz kaldı.
📌Ülkemizde telgrafın kurulması için faaliyetler ikinci bir teşebbüsle devam etti. 9 Ağustos 1847'de yine Beylerbeyi sarayının yerinde bulunan ahşap sarayda bizzat Abdülmecit'in huzurunda deneme gerçekleştirildi.
📌Sarayın değişik odalarına yerleştirilen alıcı ve vericiler olumlu sonuç verdi. Telgrafla yakından ilgilenen padişah aynı denemenin ertesi gün devletin ileri gelenlerin önünde de yapılmasını emretti. Eğer başarılı olursa İstanbul ve Edirne arasında bir hat çekilecekti…