Arama
Osmanlı'nın Balkanlar'da otoritesini arttıran savaş: Varna muharebesi
Osmanlı'nın Balkanlar'daki varlığını bitirmek amacıyla Haçlılar bir araya gelmiş ve Osmanlı'ya savaş ilan etmişti. Muharebe, başlangıçta Osmanlı'nın aleyhine ilerlemiş ve orduda dağılmalar gözlenmişti; ancak Sultan II. Murad'ın ordunun başında bulunması ile Osmanlı askerine büyük bir motivasyon kazandırdı. Varna Savaşı'nın kazanılması, Balkan topraklarında Osmanlı'nın otoritesinin artmasını sağlamış; Osmanlıların Avrupa'dan çıkarılabileceği inancını tamamen sarsmıştı.
Eflak Prensi Vlad Drakula 4 bin dolayında askeriyle Niğbolu'da Hunyadi'nin kuvvetleriyle birleşti. Macarlar ve müttefikleri Bulgar topraklarında ilerlemeye başladı; bu arada bölgedeki Hristiyan köylerine saldırıyor, kiliseleri bile tahrip ediyor ve her taraf yağmalanıyordu. Müttefikler Şumnu'ya ulaşıp burayı kolayca ele geçirdiler ve içindeki küçük Osmanlı muhafız birliğini tamamen imha ettiler.
Pravadi'de direnişle karşılaşınca burada fazla oyalanmayıp Petriç Hisarı'na yöneldiler. Orayı da ele geçirip Varna'ya ulaştılar; bölgedeki Varna dâhil Kavarna, Makropolis, Kalliakra ve Galata'yı zaptettiler; Varna önlerinde ordugâh kurup Haçlı donanmasını beklemeye başladılar.
📌 II. Murad ise 40 bin civarında bir ordu toplayarak Yanbolu'ya vardı ve Alakilise denen yerde ordunun alacağı düzeni belirledi.
Eğer bu hücum başarısızlıkla sonuçlanırsa arabalardan meydana gelen hatta çekilmeyi, top ve tüfekle Osmanlı askerlerini dağıtmayı planlamıştı. Ordunun arka safına arabalar ve ağır toplar yerleştirildi; ortada ikinci safta 500 kişilik Macar ve Leh kıtalarıyla kral yer aldı; bataklık kesimden Varna'ya doğru uzanan hat ise ön saflarca tutuldu.
Osmanlı tarafında ise padişahın sağ yanında Anadolu Beylerbeyi Karaca Bey, Edirne askeriyle Süleyman Bey, Fenârîzâde Hasan Paşa, Evrenosoğlu Îsâ; sol yanında Rumeli Beylerbeyi Şehâbeddin Şahin Paşa atlıları ile Dâvud Bey'in yayaları ve Fîruz / Ferizbeyoğlu'nun birlikleri yer alıyordu.
📌 II. Murad arkada yedi saf halinde sıralanmış kapıkulu, yeniçeri ve azeble ilerliyordu.
Atlıların ovaya inmesiyle de Franko Tallóci saldırı emrini verdi. Bu saldırı Anadolu kolu üzerine oldu ve Macarlar üstünlük sağladı. Ardından Rumeli kolunda Şehâbeddin Paşa'nın atlıları Hunyadi'nin saldırısını karşıladı; geri çekilir gibi yapan Dâvud Bey ansızın dönüp üzerine gelen Nagyvárád piskoposunun alayını imha etti.
Fakat Anadolu kolu iyice çökmüş, Karaca Bey çarpışırken hayatını kaybetmişti. Rumeli birliklerinde de dağılma emareleri başladı; bunun üzerine II. Murad kendi kuvvetlerini harekete geçirdi, ancak onlar da pek etkili olamadı ve dağıldı, padişahın yanında ise çok az yeniçeri ve azeb kaldı.
📌 Bu durum karşısında II. Murad çekilme tekliflerini kabul eder göründüyse de özellikle Dayı Karaca Bey'in cesaretlendirmesiyle savaş meydanında kaldı.
Ancak iyi korunan Osmanlı ordugâhını aşamadı ve oradaki hendeği göremediği için atı buraya düştü, etrafını çeviren yeniçeriler tarafından öldürüldü, yanındaki birlik de imha edildi. Bu durum Macar ordusunda bir paniğe yol açtı; çekilen Osmanlı birliklerinin tekrar toplanıp saldırıya geçmesi müttefik ordusunun yenilgisini hızlandırdı.
Kaçan Macar ordusunun bir bölümü arka saftaki arabalardan oluşan barikata sığındı, buradan top ve tüfek atışlarıyla Osmanlı saldırısına karşı koymaya çalıştı. Ancak bu, bazı Macar birliklerine geri çekilmek için zaman kazandırmaktan başka bir işe yaramadı. Daha sonra onlar da teslim oldu. Kralın ölüm haberini alan Hunyadi durumun kötüye gittiğini görünce Eflak tarafına çekildi. Panik halindeki kaçış sırasında Kardinal Cesarini aldığı yaraların tesiriyle hayatını kaybetti.
📌 Savaş meydanında kalan Macarların sayısı 7-8 bin dolayındadır; Osmanlı kaybı da buna yakındı. Şehid olan beylerin içinde Anadolu Beylerbeyi Karaca Bey'in yanı sıra Fenârîzâde Hasan Paşa ile Vardar Yenicesi Kadısı Bedreddin ve Su Şeyh de vardı.
II. Murad'a ait fetihnâmedeki en önemli bilgi, Macar kralının kolu kırılmış halde yaralı olarak tutulduğu ve ordugâha getirilip boynunun vurulduğudur ki bu bilgi dönemin kaynaklarında belirtilenlerle çelişir.
Varna Muharebesi yeni Macar savaş taktiklerinin tam anlamıyla öğrenilmesine vesile olmuş, özellikle savaş arabaları kullanılarak yapılan harekâtlar karşısında Osmanlılar uzun seferlerdeki muharebelerde kazandıkları tecrübeyle son derece dikkatli davranmıştır.
📌 Osmanlı süvarilerinin geri çekilmesi ve ardından yeniden toparlanmasında II. Murad'ın yerinden ayrılmamasının olumlu etkisinden olmuştur.