Arama
Osmanlı'nın ilk baskı eserleri
Müteferrika matbaası bastığı eserler ile matbuat dünyamıza yeni bir soluk getirdi. Evvelden katipler tarafından kopyalanan eserler, matbaa yoluyla hızlı bir şekilde okurların istifadesine sunuldu. Bu matbaada basılan on yedi eser Osmanlıların ilk baskı eserleri olarak kabul edilir. Müteferrika'nın çabaları ile başlayan matbaa maceramız, ilmi serüvenimizi destekleyerek yazmalardaki hataların önüne geçti.
📌 Bir Cizvit kesişi olan Krusinski tarafından Latince olarak kaleme alınan eser, Afganların İran'ı istilasını ele alır. Genel bir İran tarihini de ihtiva eden kitap, Şah Erdebil'den Şah Hüseyin'e kadar olan dönemi anlatır. İran hakkında verdiği malumat ve Afgan istilasını anlatması bakımından farklı bir noktada olan eser Nevşehirli İbrahim Paşa'nın emri ile İbrahim Müteferrika tarafından Türkçe'ye tercüme edilir.
Cizvit Tarikatı nedir?
Yaygın adıyla "Cizvit" ya da "İsa" Tarikatı Roma merkezli bir Katolik cemiyetidir. Bu cemiyetin üyeleri dünyaya yayılarak Katolikliği yaymayı hedefler.
Judasz Tadeusz Krusiński kimdir?
Polonyalı bir Cizvit kesişidir. İsfahan Katolik piskoposunun sekreterliğini yapmıştır.
📌 Eserin yazarı ve mnütercimi belli değildir. Bazı kaynaklarda eser Mehmet Suûdî Efendi'ye dayandırılır. Üç bölümden oluşan eserin ilk bölümünde Osmanlı'ya bağlı topraklar anlatılır. İkinci bölüm okyanuslara aittir. Başka eserlerde olmayan malumat, eserin bu bölümünü kapsar. Amerika ile alakalı malumat ise son bölümde bulunur. "Tarih-i Hind-i Garbî" bu meyanda "Amerika" anlamına gelir.
Tarih-i Hind-i Garbî ne demek?
Doğu Hint Tarihi demek olan ifade de kastedilen aslında Amerika kıtasıdır.
Mehmet Suûdî Efendi kimdir?
16. asırda yaşayan şair, devlet adamı ve büyük coğrafyacı. "Tarih-i Hind-i Garbî" adlı eseri ile Avrupalıların dünya üzerindeki yayılışına dikkat çeken Mehmet Suûdî, eserinin bir bölümünde bu hususlarla alakalı tavsiyeler verir.
Tarih-i Hind-i Garbî'den kuşlara dair bir iç resim
◼ Eserde bulunan resimler, Osmanlı İmparatorluğu'nda basılan ilk renkli resimlerdir.
📌 Eser ana hatları ile büyük komutan Timurlenk'in savaşları ve hayatına odaklanır. Kitabın müellifi İbrahim b. Arabşâh, mütercimi ise Nazmîzâde Hüseyin Murtazâ bin Ali'dir. Timur'un ele geçirdiği şehirler ve burada gerçekleştirdiği zulümleri acı bir dille anlatan eser, Timur'un hayatından ibretler sunarak devletin gerekliliğini över.
İbrahim b. Arabşâh kimdir?
1389 - 1450 yılları arasında yaşayan şair ve tarihçidir. Timur'un tüm sanatkarları Semerkant'ta toplama politikası gereği hayatının bir bölümünü Semerkant'ta geçirir. Dönemin en meşhur alimlerinden dersler alarak büyüyen Arabşâh, ilim sahasında yetkin bir kişilik olarak tebarüz eder.
Nazmîzâde Hüseyin Murtazâ bin Ali kimdir?
Hayatı hakkında detaylı malumat bulunmayan Murtaza Efendi, 17. ve 18. yüzyılda yaşamış önemli bir Osmanlı tarihçisidir.
İbrahim b. Arabşâh'ın meşhur eseri "Tarih-i Timur"un dış kapağı
◼ Osmanlı Devleti'ni fetret devrine sokan Timur ile alakalı bir eserin basılması, Müteferrika Matbaası'nın geçmişten alınması gereken dersleri milletimize hatırlatmak istemesi ile alakalıdır.