Arama
Osmanlı'nın mimari şaheseri: Selimiye Camii’nin bilinmeyenleri
Selimiye Camii, Edirne'de göğe doğru yükselen zarif minareleri, ihtişamlı kubbesiyle bir mimari şaheserdir. Eşsiz mimarisi ve azametiyle serhat boyunda asırlara meydan okuyan cami, Osmanlı'nın en önemli mimari eserlerinden biriydi. Mimar Sinan'ın "ustalık eseri", onun üstün dehasının ürünüydü. Osmanlı mimarisini doruk noktasına ulaştıran Selimiye'nin günümüzde estetik değeri hala aşılamadı. Sizler için Selimiye Cami'nin bilinmeyenlerini derledik.
📌 Mimar Sinan, Selimiye'nin kubbesini, Ayasofya'nın kubbesinden daha büyük inşa etti. Sekiz adet fil ayağı tarafından taşınan muazzam kubbe, 31.26 metre çapında 42.30 metre yüksekliğindeydi.
📌Caminin içine girince görkemi daha da hissedilen bu kubbe, 6 metre genişliğindeki kemerlerle birbirine bağlanan 8 büyük fil payeye oturtuldu. "Kubbeyi zirveye taşıyan mimar" olarak da adlandırılan Mimar Sinan, kubbenin gelişebildiği en uç noktaya kadar ustalığını sergiledi.
📌 Semavi Eyice, Mimar Sinan'ın Selimiye'deki bu görkemli örtüyü yapmasının nedenini gayrimüslimlerin Ayasofya'nınki gibi bir kubbeyi Müslümanların yapamadığını söylemesine dayandırır:
"Mimar Sinan, şair Sâi Çelebiye yazdırdığı hayatını anlatırken, "Sultan Selim'in dünyada misali olmayan bir cami yapılmasını emrettiğini... Ayasofya kubbesi gibi kubbenin İslâm'da yok dediklerini ve bu sözün… bu hakirin kalbinde bir azim ukte olup kaldığını..." bildirir. Fakat Sinan, "...Sultan Selim Han'ın verdiği kudretle bu kubbeyi Ayasofya'dan 6 zira kaddin ve 4 zîra derinliğin ziyade olan Edirne'nin eski sarayının yerini seçmişti."
📌 Mimar Sinan'ın Selimiye Camisi, dünyanın en üstün yapılarından biriydi. Bu durumu Eyice, bütünlük içerisinde harmanlanmış geometrik düzen ve âdeta terazide tartılarak yapılmış bir nispetler ahengi olarak açıklar. "Her tarafta büyüklük, haşmet ve bütünlük hâkimdir. Ve bu kadar mükemmel düzenlenmiş bu eserin içi güzel ayarlanmış pencereler ile bol ışıkla aydınlanmıştır."
📌 Selimiye Cami'nin mimari ve estetik değeri bakımından hala aşılamadı. Zemin mühendisliğini, depremi hesaba katan Mimar Sinan, topraktan camiyi ısıttı.
📌 Selimiye Cami'nin inşası sırasında, içerisinde devekuşu yumurtası olduğu bilinen "Horasan harcı" karışımını kullandı. Kandil çanaklarına, tıpkı Süleymaniye'deki gibi bu yumurtalardan yerleştirdi.
📌 Selimiye Cami'nin müezzin mahfilinin özel bir yeri vardır. Selimiye'de diğer camilerin aksine müezzin mahfili kubbenin tam altında yer alır. Bu alan dört köşe ve ölçek olarak Kâbe'nin küçültülmüş halidir. Dört büyük sütunu ise dört halifeyi temsil eder.
📌 Selimiye Cami'de, İslam'ın şartları, farzları ve tevhid inancına atıflarda bulunulur. Devasa kubbesi Allah'ın birliğini, tekliğini, caminin pencerelerinin 5 kademeli oluşu İslam'ın beş şartını simgeler. 4 vaaz kürsüsü dört büyük mezhebi, arka minarelerin 6 yollu olması imanın altı şartını, minarelerin toplamda 12 şerefeli olması ise namazın on iki farzına yorulur.