Arama
Osmanlı'nın sanatkar padişahları
Altı asır süren Osmanlı İmparatorluğu, son dünya düzeniydi. Ertuğrul Gazi ve Osman Gazi'nin diktiği çınar; dünyada adaletin, huzurun sembollerinden biri haline geldi. Üç kıtaya hükmeden cihan imparatorluğu olan Osmanlı padişahlarıysa küçük yaşlardan itibaren özenle yetiştiriliyor devlet idaresinin yanında muhakkak bir veya birkaç sanatın ustası oluyordu. Kimi bestekar, kimi şair kimiyse marangozdu. İşte sizler için başarılı devlet yönetiminin yanında sanatkarlığıyla öne çıkan padişahlar…
Nihat Sami Banarlı Yavuz Sultan Selim'in şairliği için şöyle der: "Yavuz'un şiir sanatına vukufu ve o çağlarda şiir söylemeyi mümkün kılan umumî bilgisi ve edebi kültürü hakkında, onun Farsça divanı bize kafi bir fikir verebilecek mahiyettedir. Bu küçük divanı dolduran, ince, hisli şiirlerde duygu unsuru derecesinde bilgi, görgü ve tefekkür unsurunun da kuvvetli bir hissesi vardır."
Şiirlerinde dili ustaca kullanan Yavuz Sultan Selim, bir şiiri vardır ki yukarıdan aşağı da okunsa aynıdır. Divan edebiyatında buna vezn-i aher denir.
Sanma şâhım herkesi sen sâdıkâne yâr olur
Herkesi sen dost mu sandın belki ol ağyâr olur
Sâdıkâne belki ol âlemde bir serdâr olur
Yâr olur ağyâr olur serdâr olur dildâr olur.
10 soruda Yavuz Sultan Selim ve hilafet haberini okumak için tıklayın…
Kanuni Sultan Süleyman Han, popüler kültürde şaşalı törenler ve saray hayatı ile anlatılsa da 46 yıllık hükümdarlığının büyük kısmı at sırtında seferlerde geçerken, çoğu Batı'ya olmak üzere 13 büyük sefer düzenledi.
Babası, 9'uncu Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim Han'ın, Hafsa Sultan'dan doğma Kanuni Sultan Süleyman Han, 6 Kasım 1494 tarihinde Trabzon'da dünyaya geldi. Hünername'ye göre adını, doğduğu saatlerde Kur'an'dan açılan sayfada geçen Hazreti Süleyman'dan aldı. Babası Yavuz Sultan Selim'in sancak beyi olarak görev yaptığı Trabzon'da çocukluğu geçen Kanuni, ilk eğitimini Trabzon sarayında kendisine tahsis edilen hocalardan aldı.
Kanuni Sultan Süleyman, 30 Eylül 1520'de tek çocuk olarak taht mücadelesine girmeden, zengin ve güçlü bir imparatorluğun başına geçti. Altın Çağ olarak adlandırılan onun 46 yılık padişahlık döneminde dünya siyasetine yön verdi. Osmanlı Cihan Devleti'nin ideolojik alt yapısının temellerinin atıldığı bu dönem, Avrupa'nın siyasi coğrafyasını derinden etkiledi. Osmanlı Devleti böylece Avrupa devletler dengesinde belirleyici bir rol üstlendiği gibi modern Avrupa'nın oluşumunda da pay sahibi oldu. Cihan Devleti'nin sınırlarının ulaştığı toprakların dışında Kuzey Afrika içlerinden Habeşistan'a, Yemen'e, Hindistan'a, kuzeyde Rus steplerine kadar çok geniş bir sahaya hâkim oldu.
46 yıllık saltanatıyla dünyanın en büyük padişahlarından olan Kanuni Sultan Süleyman'ın binlerce şiiri bulunuyor. Divan edebiyatının en parlak döneminin yaşandığı 16. yüzyılda hüküm süren kendisi de şiirler yazan Kanuni, 'Muhibbî' ve 'Muhib' takma adlarını kullandı. Arapça ve Farsçaya hâkim olan Kanuni'nin hacimli bir Türkçe divanının yanında Farsça şiirlerinin bulunduğu bir divanı da olduğu bilinir. Türkçe divanında 4100'ü aşkın şiir bulunur. Türk edebiyatının önemli şairlerinden olan Kanuni'nin divanının yirmi civarında eş yazması nüshası bulunur. Bu divan nüshalarından biri de bizzat kendi el yazısıyla yazıldı.